Sommige eilanden trekken zich niets aan van de zeespiegelstijging. Zij zullen de aankomende jaren groeien in plaats van krimpen.

In het huidige nummer van KIJK kun je lezen over eilanden die door de zeespiegelstijging zullen verdwijnen. Maar de aankomende paar honderd jaar zullen sommige eilanden juist ontstaan, in plaats van te worden verzwolgen door de zee. Hoewel het nieuwe IPCC-rapport een zeespiegelstijging aankondigt, hebben onderzoekers van de Universiteit van Exeter aan de hand van historische ontwikkeling uitgezocht dat sommige eilanden juist kunnen gaan groeien.

Van atol tot eiland

De studie heeft aan de hand van de geschiedenis gekeken hoe en wanneer lagunes en atollen worden gevormd. Het onderzoek heeft zich gericht op de Maldiven, een eilandengroep ten zuidwesten van India. De Maldiven bestaan uit 26 atollen; eilanden die zijn gefundeerd op koraal. De meeste atollen zijn ringvormig met binnenin de ring ook water.

Vanuit het koraal wordt zand aangevoerd en dat kan binnenin de ring worden afgezet. Zo kunnen zelfs complete eilanden ontstaan, die zich dus niets aantrekken van de zeespiegelstijging. Het is op die manier mogelijk dat een atol uitgroeit tot een eiland.

Darwins theorie

Tijdens zijn reis met de Beagle deed Charles Darwin niet alleen waarnemingen die later mede zouden leiden tot de evolutietheorie, maar ontwikkelde hij ook een theorie over het ontstaan van atollen en de verdere ontwikkeling daarvan. Het onderzoek van de Universiteit van Exeter ondersteunt deels deze theorie van Darwin. Alleen atollen met koraalriffen die aan de oppervlak liggen van het water, die al begonnen zijn met zandafzetting, zullen zich vormen tot een eiland. Dieper gelegen riffen hebben weinig kans om een eiland te vormen; daarvoor stijgt de zeespiegel gewoonweg te hard.

Meer over de gevolgen van verdwijnende eilanden lees je in het artikel Paradijs in nood, in KIJK 11/2013. Op woensdag 2 oktober zal bovendien op KIJK Live! professor Fred Soons het hebben over de sociaal-economische gevolgen van verdwijnende eilanden.

Bronnen: Geology, University of Exeter via EurekAlert!

Beeld: NASA