Voor elke druppel water die niet verdampte dankzij de aanwezigheid van de zwarte, kunststof ballen werd er méér dan een druppel gebruikt voor de productie.

Grote kans dat je de beelden nog wel voor de geest kunt halen: een gigantische hoeveelheid zwarte, plastic ballen die massaal te water worden gelaten in een reservoir in Los Angeles. Het deken van 96 miljoen ‘schaduwballen’ zag er niet alleen indrukwekkend uit, het diende een belangrijk doel: voorkomen dat het water verdampte. Helaas blijkt nu dat de productie van de ballen meer water heeft gekost, dan ze water van verdamping ‘redden’, zo schreven onderzoekers onlangs in vakblad Nature Sustainability.

Lees ook: Deze harp vangt mist en ‘maakt’ drinkwater

Anti-verdamping

In een poging om te gaan met de extreme droogte die de Amerikaanse staat Californië van 2011 tot 2017 teisterde, werd in 2015 een waterreservoir in LA volledig bedekt met zwarte, kunststof ballen. De schaduwballen zouden het wateroppervlak aan de zon onttrekken, en zo verdamping van het schaarse water in het reservoir tegengaan. En zo geschiedde. Tussen augustus 2015 en maart 2017, de periode waarin de ballen werden gebruikt, voorkwamen ze het verdampen van ongeveer 1,7 miljoen kubieke meter water.

Kosten

Helaas onthult nieuw onderzoek van het Imperial College Londen, het MIT en de Universiteit Twente dat het tóch niet zo’n succes was als men dacht. De productie van de ballen vereiste namelijk een grote hoeveelheid olie, aardgas en elektriciteit, waarbij ook water nodig was. Volgens de berekeningen van de onderzoekers bedroeg die hoeveelheid zo’n 2,9 miljoen kubieke meter water. Zo’n 1,2 miljoen kubieke meter water, of 1,2 miljard liter, méér dan de actie initieel bezuinigde.

Om ‘quitte te spelen’ voorspelden de onderzoekers dat de ballen 2,5 jaar gebruikt moesten worden. Bovendien moesten ze dan verdamping in dezelfde mate voorkomen als tijdens de droogte. Buiten de periode van droogte zijn de schaduwballen namelijk minder efficiënt, omdat er minder verdamping is om tegen te gaan. Onder ‘normale’ omstandigheden zouden de ballen dus nóg langer gebruikt moeten worden om de hoeveelheid ‘productiewater’ ‘terug te winnen’.

“We hebben gekeken naar de hoeveelheid water die nodig was om die ballen te maken”, vertelt professor watermanagement en co-auteur Arjen Hoekstra (Universiteit Twente). “Dat is al 2,5 keer zoveel water als er per jaar aan verdamping is vermeden.”

En daarmee is het met de kosten volgens de wetenschapper nog niet gedaan. “Dan is er nog de energie die het heeft gekost om die ballen te maken – en het klimaateffect daarvan – en de vraag wat er met de ballen op de lange termijn in die reservoirs gaat gebeuren”, legt Hoekstra uit.

Hergebruik

De schaduwballen blijken dus niet zo’n succes als men in 2015 dacht. Wel gaan de ballen naar verwachting 10 jaar mee en zouden ze dus nog veel vaker ingezet kunnen worden. “We zeggen niet dat de schaduwballen slecht zijn, en ze niet gebruikt moeten worden”, vertelde hoofdauteur Kaveh Madani in een persbericht. “Vooral benadrukken we dat naast de voordelen, ook de milieukosten van de schaduwballen in acht moeten worden genomen.”

“We zetten vraagtekens bij hoe doordacht deze ‘oplossing’ nu werkelijk is”, besluit Hoekstra. “Het echte probleem is dat de vraag naar water de afgelopen decennia ongelimiteerd is gestegen en daaraan weinig is gedaan.”

Bronnen: Nature Sustainability, Imperial College London, Science Alert

Beeld: Nature Sustainability

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!