Pieter Vis wil weleens weten of je de aarde en de maan kunt verbinden met een touw. KIJK geeft antwoord. 

Ja, waarom eigenlijk niet? Als we mensen naar de maan kunnen sturen – en dat deden we tenslotte al in 1969 – dan zou dat anno 2016 met een touw toch ook moeten lukken. Gewoon een paal in de grond slaan, een touw van zo’n 400.000 kilometer eraan vastmaken, het andere eind aan een geschikte raket binden en lanceren maar.

Probleem: de aarde draait om zijn as. Dus als we lanceren vanaf de gebruikelijke lanceerplaatsen, of bijvoorbeeld vanuit Nederland, zou het touw zichzelf gaan opwinden rond de aarde, met één rondje per dag. Dat loopt al snel mis.

Polen

We moeten de lancering dus verplaatsen naar een van de polen. Dat heeft echter ook een nadeel: we kunnen dan niet profiteren van de snelheid die we de raket mee kunnen geven dankzij de draaiing van de aarde. Als de raket in oostelijke richting wordt gelanceerd, levert dat namelijk in de buurt van de evenaar een gratis beginsnelheid op van ruim 1600 kilometer per uur.

Niettemin is dit vrij weinig in vergelijking met de vereiste ontsnappingssnelheid (zo’n 40.000 kilometer per uur) en dus mag lancering vanaf een pool zonder dit extra zetje toch geen probleem vormen.

Touw aan raket

Aan de maankant boffen we. De maan heeft steeds dezelfde zijde naar de aarde gericht, dus daar hebben we vrije keus voor de plek van de paal. Kortom, als het touw niet al te zwaar is en de raket voldoende sterk, dan moet het lukken.

In theorie althans, want in de praktijk hebben we natuurlijk met allerlei complicaties te maken, zoals de krachten van de wind op dat gigantisch lange touw, de sterkte ervan, het netjes afrollen bij de lancering, en ga zo maar door. Dus hoe leuk het ook lijkt, het zal er niet gauw van komen.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar [email protected]! Deze vraag kon je vinden in KIJK 12/2016.

Tekst: Jo Hermans