Bastaardmuizen bestand tegen vergif

kijkmagazine

24 July 2011 13:00

huismuis

Hybride muizen – een kruising van twee verschillende soorten – blijken resistent voor een veelgebruikte vorm van vergif.

Hoewel het kruisen van verschillende soorten veelvuldig plaatsvindt in het plantenrijk, heeft het combineren van diersoorten een minder goede naam. De term ‘bastaard’ is nou niet echt vleiend te noemen en met de muilezel als schoolvoorbeeld denken we toch vooral aan nutteloze en onvruchtbare uitkomsten. Toch wordt steeds duidelijker dat hybride dieren vaker voorkomen dan we dachten, en bovendien zelfs in het voordeel kunnen zijn.

In die laatste categorie valt ook deze nieuwe combinatie van de oude vertrouwde huismuis (Mus musculus domesticus) en de ietwat exotische Mus spretus of Algerijnse muis. Het hybride diertje heeft een groot voordeel ten opzichte van ‘normale’ of zeg maar gerust ‘ouderwetse’ huismuizen; het is namelijk bestand tegen warfarin, een veelgebruikt vergif.

Al sinds 1964 was bekend dat er huismuizen bestonden die resistent waren voor warfarin, maar dat werd op de meer gangbare manier verklaard. Kleine mutaties zouden ervoor hebben gezorgd dat sommige muizen beter tegen het middel konden dan anderen, en die muizen zouden overleven, voortplanten, en hun voordeel doorgeven aan hun nageslacht.

Tot bioloog Michael Kohn eens goed naar het genoom van een van deze supermuizen ging kijken. “Het leek helemaal niet op dat van een huismuis”, zegt hij. Nader onderzoek liet zien dat het ging om een huismuis met een specifiek deel van het genoom van de Algerijnse muis. Een muizensoort die, je voelt hem misschien al aankomen, van nature bestand is tegen warfarin.

Volgens Kohn is het een unieke vondst. “We hebben het over soorten die 1,5 tot 3 miljoen jaar van elkaar zijn verwijderd”, legt hij uit. Bovendien zullen de soorten zich over het algemeen niet met elkaar voortplanten. Gebeurt dat wel, dan zijn alle mannelijke en bijna alle vrouwelijke nakomelingen onvruchtbaar. “En toch moet dat kleine aantal vruchtbare vrouwtjes voldoende zijn geweest om DNA uit te wisselen”, aldus Kohn.

Deze studie laat zien dat de rol van hybride dieren in de evolutie van soorten wordt onderschat. Aan de andere kant zullen ze, alleen al doordat nakomelingen vaak onvruchtbaar zijn, geen grote invloed hebben gehad op de ontwikkeling van soorten. Evolutionair bioloog Jerry Coyne: “Dit is nieuws, omdat het zeldzaam is.”

Bron: ScienceNOW

Beeld: George Shuklin/CC BY-SA










Meer Nieuws