Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
We hebben twee ogen, twee oren, twee armen en benen – allemaal om een reden. Maar waarom hebben we eigenlijk twee neusgaten?
We hebben twee ogen zodat we diepte kunnen zien, twee oren zodat we kunnen horen waar een geluid vandaan komt, en twee benen omdat… nou ja, omdat niet iedereen van hinkelen houdt. Maar waarom hebben we twee neusgaten?
Lees ook: Waarom kan ik niet met koude voeten slapen?
Twee neusgaten
“De vraag ‘waarom’ iets is zoals het in de natuur is, blijft lastig”, vindt neurofysioloog Johannes Frasnelli (Universiteit van Québec à Trois-Rivières, Canada), die onderzoek doet naar het waarnemen van smaken en geuren. “Je kunt beter zeggen dat we over bepaalde functies beschikken als gevolg van het feit dat we twee neusgaten hebben.” Dat gezegd hebbende: kunnen we dankzij onze twee neusgaten dan misschien bepalen uit welke richting een geur afkomstig is?
“Mensen kunnen niet onderscheiden welk neusgat door een bepaalde geur wordt gestimuleerd, tenzij die geur een brandend, fris of stekend gevoel geeft”, antwoordt Frasnelli. Onderzoek aan de Universiteit van Californië naar de manier waarop mensen een chocoladegeurspoor in een grasveld volgen, liet zien dat dit, net als honden, een zigzagpatroon oplevert. Zolang ze de geur nog ruiken, gaan ze verder. Ruiken ze hem niet meer, dan gaan ze terug. Hiervoor heb je geen twee neusgaten nodig. “Maar mensen blijken met twee neusgaten om de een of andere reden wel beter in staat geuren te identificeren”, zegt Frasnelli.
Nasale cyclus
Zelf ziet hij een ander groot pluspunt van twee neusgaten. “Er bestaat zoiets als de nasale cyclus”, legt hij uit. “Het slijmvlies in ons ene neusgat is altijd een beetje meer gezwollen dan in het andere. Dat komt doordat de bloedvaten erin zich verwijden, zodat er meer bloed in komt. Na twee of drie uur neemt de zwelling af en zwelt het slijmvlies van je andere neusgat op. Zo blijven ze elkaar afwisselen.”
De neusslijmvliezen filteren nogal wat viezigheid uit de lucht, waaronder virussen en bacteriën. Om die op te ruimen, is bloed nodig en dus een gezwollen slijmvlies. Maar je wilt ook goed door je neus kunnen ademen. Dus is telkens één neusgat maximaal open, terwijl het andere een opruimbeurt krijgt. Van die zwelling merk je meestal niks, tenzij je snipverkouden bent.
Dan raakt het opgezwollen neusgat namelijk eerder verstopt dan het andere.En zo kan het gebeuren dat je ’s nachts in bed constateert dat je eneneusgat eindelijk opengaat… en prompt gaat je andere neusgat dicht. Snif.
Deze vraag kon je vinden in KIJK 5/2019.
Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar [email protected].
Tekst: Diana de Veld
Beeld: ARMIN KÜBELBECK/CC BY-SA 3.0