Neemt jouw kans om iets te winnen toe zolang je al die tijd niets hebt gewonnen? KIJK geeft antwoord.

René Dekker mailt: “Ik ben sinds 1976 of 1977 abonnee van KIJK. Nu is er maandelijks een rubriek ‘Voor trouwe KIJKers’ met in elk nummer vijf winnaars. Ik vind het bijzonder dat ik nog nooit wat heb gewonnen, vanwege de kans die ik ondertussen denk te hebben. Uitgaande van een start van de rubriek ergens begin jaren negentig, hebben ongeveer 1560 abonnees wat gewonnen (sommigen vast meerdere malen?). Neemt mijn kans om iets te winnen toe zolang ik al die tijd niets heb gewonnen, of werkt het zo niet?”

Roulette

René roert een kwestie aan die onder gokkers tot rampzalige toestanden kan leiden, omdat ze denken dat hun winkans alsmaar groeit. Neem roulette, met 18 rode en 18 zwarte nummers. Stel dat het balletje vijf keer achter elkaar op rood is geëindigd, dan zijn er hele hordes mensen die zweren dat de kans erg groot is dat het nu op zwart komt. Dit om de statistiek – even vaak rood als zwart – recht te trekken.

Onzin! Dat balletje heeft geen geheugen en de kans op zwart blijft even groot als de kans op rood. Dat zou anders zijn als ik een zak met 18 rode en 18 zwarte knikkers had waaruit ik er steeds één blind moest trekken. Als ik dan een aantal rode achter elkaar uit de zak heb gevist, wordt de kans op zwart wél geleidelijk groter. Die kans wordt zelfs 100 procent als ik – heel erg toevallig – 18 rode knikkers uit de zak heb gehaald. Dat komt doordat de keuzemogelijkheden tijdens het spel veranderen.

Bij roulette is daarvan geen sprake. Daar blijven evenveel rode als zwarte nummers meedoen. En voor René geldt dat dus ook. Zolang het aantal abonnees constant blijft, is de kans dat hij een prijs wint elk jaar gelijk.

Niet mopperen

Maar hoeveel pech heeft René eigenlijk? Laten we ervan uitgaan dat tussen begin jaren negentig en nu gemiddeld zo’n 40.000 abonnees tot de categorie Trouwe KIJKers behoorden. Er waren dus 40.000 mensen van wie er, zoals René al schrijft, 1560 in de prijzen vielen. Dat is al nauwelijks 4 procent. Maar in werkelijkheid ligt dat percentage nog lager, omdat niet in alle nummers sinds 1990 trouwe abonnees zijn beloond. Met andere woorden: het blijft erg sneu voor René, maar eigenlijk heeft hij niks te mopperen.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar [email protected]!

Tekst: Jo Hermans