24 oktober 2025 15:00
In deze rubriek tipt de redactie elke week wat de beste of interessantste artikelen op de website waren. Deze keer: bloedgroep van donororgaan omgezet, PRIMA laat blinde mensen weer lezen, en een eeuwenoud vulkaanmysterie is deels opgelost.
Het gevaarlijkste onderdeel van een orgaantransplantatie is het risico dat het lichaam van de patiënt het donororgaan afstoot. Het immuunsysteem ziet het orgaan dan als een lichaamsvreemd object en valt het aan. Om dit te voorkomen analyseren transplantatieteams zorgvuldig of de donor en ontvanger een goede match zijn, bijvoorbeeld door te kijken of ze dezelfde bloedgroep hebben.
Maar donororganen zijn schaars, dus het zou fijn zijn als ze voor een grotere groep ontvangers geschikt zouden zijn. Wetenschappers hebben misschien een methode gevonden om dat voor elkaar te krijgen. In vakblad Nature Biomedical Engineering schrijft een onderzoekstream dat het de bloedgroep van een nier heeft omgezet van A naar O (een bloedgroep die aan iedereen gedoneerd kan worden) en het orgaan vervolgens heeft getransplanteerd in een hersendode patiënt. Een primeur.
Een kleine, draadloze chip die wordt geïmplanteerd in het oog en een hightech bril kunnen het zicht van mensen die door een oogaandoening bijna niks meer zien gedeeltelijk herstellen. Tijdens een klinische test konden 27 van de 32 deelnemers een jaar na de operatie weer lezen.
Bijna zeshonderd jaar geleden slingerde een gigantische vulkaanuitbarsting enorme wolken van zwavelhoudend gas in de atmosfeer. Deze zogenoemde mysterieuze uitbarsting van 1458/59 was zo groot dat het op aarde jarenlang flink kouder was. Door de kou mislukten veel oogsten, wat op veel plekken tot hongersnood leidde.
Hoewel het een van de grootste uitbarstingen van de laatste duizend jaar was, is het nog altijd onbekend welke vulkaan hiervoor verantwoordelijk was. In vakblad Nature Communications Earth & Environment schrijven onderzoekers nu dat ze het mysterie mogelijk deels hebben opgelost.
Duik in de wereld van wetenschap, technologie en ruimtevaart met KIJK! Ontdek de meest fascinerende achtergronden, baanbrekende ontwikkelingen en de spannendste verhalen uit de ruimte.
Wil jij niets missen én profiteren van een scherpe aanbieding? Word nu lid van KIJK en lees meer voor minder!
