Cellen in de darmwand worden elke paar dagen vervangen. Maar hoe werkt dit? Onderzoekers van het Hubrecht Instituut en AMOLF verkregen onlangs nieuw inzicht. KIJK sprak erover met Kasper Spoelstra.

Wat hebben jullie ontdekt?

“De binnenkant van de darm is een soort berglandschap met hoge bergen (“villi”) en diepe dalen (“crypten”). Cellen worden onderaan de crypten geboren, en bewegen doorgaans naar de pieken van de villi. Daar verdwijnen ze uit het weefsel en worden afgevoerd door de darm. Lang werd gedacht dat cellen elkaar uit het weefsel duwen. Maar wij ontdekten dat cellen in de darmwand elkaar niet duwen, maar aan elkaar trekken. De cellen zijn als het ware verwikkeld in een soort touwtrekwedstrijd, waarbij zwakkere cellen hun sterkere buren uiteindelijk loslaten en het weefsel verlaten.”

Lees ook:

Hoe hebben jullie dit ontdekt?

“We hebben in het weefsel gesneden. Als cellen aan beide kanten van die snee aan elkaar trekken, zouden ze weg moeten bewegen van de snee. Maar als ze tegen elkaar duwen en er een paar cellen worden weggesneden, zouden de overgebleven cellen direct naar elkaar toe bewegen. Wij zagen dat eerste. Daarna hebben we op meerdere manieren cellen sterker en zwakker gemaakt. Zo merkten we op dat zwakkere cellen uit de darmwand verdwijnen.”

Waarom is dit belangrijk?

“De binnenkant van de darm is een essentiële barrière die het darmweefsel beschermt tegen bacteriën en gevaarlijke stoffen in de darm. Als er te veel of te weinig cellen uit de darmwand verdwijnen is dat een probleem, omdat het darmweefsel dan niet goed beschermd is. Bij sommige ziektes zijn de trekkrachten verstoord, en wij begrijpen nu beter hoe dit leidt tot een minder goed functionerende darmwand.”

En nu?

“Dit onderzoek heeft veel nieuwe vragen opgeworpen. Bijvoorbeeld, wat gaat er precies mis in zwakke cellen waardoor ze besluiten het weefsel uit te gaan? Is dat eigenlijk wel hun eigen beslissing? En welke rol spelen de directe buren van de cel daarbij? Op langere termijn zijn we ook geïnteresseerd in hoe fysieke krachten tussen cellen een rol spelen in andere weefsels, en of hiermee nog meer ziektes samenhangen.”

Deze Aan het woord verschijnt ook in het dikke winternummer van KIJK.

Beeld: Sebastian Kaulitzki/SPL/Getty Images

Duik in de wereld van wetenschap, technologie en ruimtevaart met KIJK! Ontdek de meest fascinerende achtergronden, baanbrekende ontwikkelingen en de spannendste verhalen uit de ruimte.

Wil jij niets missen én profiteren van een scherpe aanbieding? Word nu lid van KIJK en lees meer voor minder!

Ga naar de aanbieding!