Marcel van Oijen las over plannen om met turbines tussen de rails stroom op te wekken. Maar, zo vraagt hij, volgens de wet van behoud van energie kan dat toch niet werken? Want de turbines wekken toch zoveel extra weerstand op dat de energiewinst daardoor teniet wordt gedaan?

De wet van behoud van energie is een machtig wapen in de strijd tegen allerlei onzin; denk maar aan de eindeloze variaties op het thema perpetuum mobile: een apparaat dat eeuwig kan blijven bewegen zonder dat er energie hoeft te worden toegevoegd. Maar hoe nuttig die wet ook is, je moet hem wel op een correcte manier toepassen. De hogesnelheidstrein kan ons wat dat betreft gemakkelijk op een dwaalspoor brengen.

Energie opwekken met een rijdende trein kan op verschillende manieren. Een onzinnige manier zou bijvoorbeeld zijn om magneten tussen de rails te monteren en koperen spoelen in de trein. Dan wordt in die spoelen weliswaar elektriciteit opgewekt, maar de trein zal erdoor worden afgeremd, geheel in overeenstemming met bovengenoemde wet: de opgewekte energie moet komen uit de bewegingsenergie van de trein.

Maar het wordt anders als we gebruikmaken van de energie die de trein afstaat aan zijn omgeving, in de vorm van wervelingen of turbulentie van de lucht. In principe gaat die energie verloren. Profiteer je daarvan, bijvoorbeeld met ’turbines tussen de rails’, dan is het maar de vraag of de trein daardoor wordt afgeremd. Het tegendeel zou zelfs het geval kunnen zijn. Immers, zonder die turbines ondervindt de rijdende trein aan de onderkant weerstand doordat de meegevoerde lucht wordt afgeremd door de stilstaande grond. Mét die turbines wordt dat anders. Zodra ze op gang zijn gekomen, gaat de lucht bij de grond in de rijrichting van de trein bewegen. Daardoor neemt de weerstand af.

Al met al kan dat turbine-idee dus best werken. De hamvraag blijft natuurlijk of het economisch rendabel is.

Krijg ook antwoord op de vraag of een stormvloedkering stroom kan opwekken.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar [email protected]!

Tekst: Jo Hermans

Beeld: Qian Jiang/Ale Leonetti Luparini