Twee glazen bier per dag: chimpansees krijgen veel alcohol binnen door rijp fruit te eten

Tim Tomassen

18 september 2025 17:00

Twee chimpansees met fruit in hun mond.

Door rijp fruit te eten krijgen chimpansees dagelijks een hoeveelheid alcohol binnen die voor mensen gelijkstaat aan twee glazen per dag.

Wilde chimpansees in Ivoorkust en Oeganda krijgen flink wat alcohol binnen door overrijp fruit te eten. Onderzoekers hebben nu vastgesteld dat het gaat om een hoeveelheid die voor mensen gelijkstaat aan twee glazen per dag. Dat melden ze in het vakblad Science Advances.

Lees ook:

14 gram

Door eerdere onderzoeken weten we al dat zo’n driekwart van het dieet van de chimpansees op de onderzochte locaties bestaat uit fruit. Per dag eten ze er ongeveer 4,5 kilo van – dat is grofweg 5 tot 10 procent van hun lichaamsgewicht.

Rijp fruit bevat veel suikers en gaat gisten; micro-organismen zetten de suikers dan om in ethanol – de alcoholische substantie die ook in bier, wijn en cocktails zit. Door overrijp fruit te eten, krijgen de chimpansees dus alcohol binnen.

Maar hoeveel? De onderzoekers maten de hoeveelheid ethanol in de 21 soorten fruit die de chimpansees op deze locaties eten. Daarmee konden ze berekenen dat de apen per dag ongeveer 14 gram pure ethanol binnen krijgen, wat ongeveer overeenkomt met een flesje pils (of iets meer dan een standaard glas bier of wijn).

Maar, zo stellen de onderzoekers, chimpansees wegen gemiddeld 40 kilo, terwijl het menselijke gemiddelde 70 kilo is. In menselijke termen komt hun alcoholgebruik dus neer op zo’n twee glazen per dag. Het is de eerste keer dat de alcoholconsumptie van chimpansees zo gedetailleerd in kaart is gebracht.

Ethanolrijke vijgen waren een van de favoriete fruitsoorten van de chimpansees. Beeld: Aleksey Maro/UC Berkeley.

Waarom?

De chimpansees bleken een voorkeur te hebben voor fruitsoorten met de meeste alcohol, zoals vijgen en pruimachtige vruchten. Het is nog niet duidelijk waarom ze deze voorliefde hebben. Mogelijk wijst de geur van alcohol op voedsel met een hoog suikergehalte, wat meer energie oplevert. Het zou ook kunnen dat alcohol hun eetplezier vergroot, zoals mensen die graag een wijntje drinken bij het eten.

De apen werden er overigens niet dronken van. Dat is volgens de onderzoekers ook logisch: ze zouden dan namelijk kwetsbaarder zijn voor aanvallen van andere dieren.

Dronken-aap-hypothese

De resultaten versterken ook de zogeheten ‘dronken-aap-hypothese’. Deze theorie stelt dat mensen hun voorliefde voor alcohol hebben geërfd van onze primatenvoorouders die rijp fruit aten. Robert Dudley, ook een van de onderzoekers van de huidige studie, presenteerde dit idee voor het eerst in 2004. In 2014 schreef hij ook het boek: The Drunken Monkey: Why We Drink and Abuse Alcohol.

De theorie kreeg aanvankelijk veel kritiek. Veel biologen zeiden dat apen weinig gegist fruit aten. Maar de laatste jaren krijgt de hypothese steeds meer aanhangers. Er verschijnen namelijk steeds meer studies over apen die ethanolrijk fruit eten. En dit nieuwe onderzoek lijkt weer extra bewijs te zijn.

In de video hieronder eet een chimpansee een pruimachtige vrucht van de boom Parinari excelsa. Dit is een van de populairste fruitsoorten en had het hoogste ethanolgehalte van alle onderzochte soorten.

Bronnen: Science Advances, UC Berkeley

Openingsbeeld: Aleksey Maro/UC Berkeley

Cover van KIJK 1-2026

Duik in de wereld van wetenschap, technologie en ruimtevaart met KIJK! Ontdek de meest fascinerende achtergronden, baanbrekende ontwikkelingen en de spannendste verhalen uit de ruimte.

Wil jij niets missen én profiteren van een scherpe aanbieding? Word nu lid van KIJK en lees meer voor minder!

PODCAST

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."