12 november 2025 12:00
Waar ligt het voedsel? Wetenschappers konden deze informatie via een soort morsecode doorseinen naar hommels.
Hommels hebben een klein brein, toch zijn ze verrassend slim. Zo blijken ze bijvoorbeeld in staat om elkaar dingen aan te leren. Wetenschappers zijn er nu ook in geslaagd de insecten een soort morsecode aan te leren. Dat schrijven ze in het vakblad Biology Letters.
Lees ook:
Morsecode codeert de letters van het alfabet met lange en korte signalen (bijvoorbeeld piepjes, lichtflitsen of streepjes en puntjes). ‘T’ is bijvoorbeeld één keer lang, ‘E’ is één keer kort en ‘N’ is lang gevolgd door kort.
Hoewel dieren de door mensen bedachte morsecode uiteraard niet begrijpen, kunnen sommige wel onderscheid maken tussen de lange en korte signalen. Je kunt ze daarmee toch informatie doorseinen, bijvoorbeeld in welke voederbak iets lekkers ligt. Tot nu toe dachten wetenschappers dat alleen sommige gewervelde dieren daartoe in staat waren, zoals makaken en duiven. Maar hommels kunnen dat blijkbaar ook.
Om dat te bewijzen, bouwde het onderzoeksteam een soort hommelhotel met verschillende kamers. Elke kamer had twee bakjes met voedsel, maar de een bevatte een lekkere suikerbeloning en de ander een vieze, bittere substantie. Boven het bakje met de suikeroplossing produceerde een lamp korte flitsen, en boven het vieze voedsel hing een lamp die langzamer knipperde.
Na een tijdje leken de hommels de korte lichtflitsen te associëren met de suikerbeloning, want ze vlogen rechtstreeks naar het juiste bakje, terwijl die in iedere kamer een andere locatie had. Ze baseerden hun keuze niet op de geur van de suiker, want ook als de bakjes leeg waren, vlogen ze bijna allemaal richting de korte lichtflitsen.
“Aangezien hommels in hun natuurlijke omgeving geen knipperende prikkels tegenkomen, is het opmerkelijk dat ze deze taak met succes konden uitvoeren”, zegt hoofdonderzoeker Alex Davidson in een persbericht. Het feit dat ze de duur van visuele prikkels kunnen bijhouden, duidt er volgens hem op dat hommels een geavanceerd tijdwaarnemingssysteem hebben ontwikkeld. Mogelijk gebruiken ze die om te kunnen navigeren en/of communiceren.
Bronnen: Biology Letters, Queen Mary University of London
Beeld: Aardhommel door Vera Buhl/CC BY-SA 3.0
Duik in de wereld van wetenschap, technologie en ruimtevaart met KIJK! Ontdek de meest fascinerende achtergronden, baanbrekende ontwikkelingen en de spannendste verhalen uit de ruimte.
Wil jij niets missen én profiteren van een scherpe aanbieding? Word nu lid van KIJK en lees meer voor minder!
