Bijzondere fossielen en nieuwe soort gevonden in de Grand Canyon 

Roeliene Bos

25 juli 2025 09:00

Grand Canyon

Er zijn onlangs fossielen van meer dan 500 miljoen jaar oud geïdentificeerd in de Grand Canyon, de wereldberoemde kloof in de Verenigde Staten. 

Wie nu de enorme diepte van de Grand Canyon inkijkt, kan zich maar moeilijk voorstellen dat het gebied zo’n 500 miljoen jaar geleden diep onder water lag. Het barstte ook van het zeeleven. Onderzoekers van de University of Cambridge hebben daar nu uniek bewijs voor gevonden, en ze vonden zelfs een nieuwe soort. Hun resultaten publiceerden ze onlangs in het vakblad Science Advances.

Lees ook:

Leven tijdens het Cambrium

De onderzoekers stuitten in 2023 op fossielen uit de tijd van de cambrische explosie, ongeveer 500 miljoen jaar geleden. Tijdens deze gebeurtenis ontstonden talloze nieuwe levensvormen, waaronder de vroegste vormen van gewervelde dieren. Misschien wel de bekendste fossielen uit het cambrium zijn de trilobieten, waarvan er ontzettend veel bewaard zijn gebleven. 

De fossielen die de onderzoekers in de Grand Canyon identificeerden, zijn een stuk zeldzamer. Zo vonden ze onder meer weekdieren, filtervoeders (organismes die leven van plankton) en wormen met puntige tandjes. Wat de vondst nog meer uniek maakt, is dat de zachtere lichaamsdelen van deze levensvormen bewaard zijn gebleven. Vaak blijven alleen de harde delen bewaard. 

“Deze zeldzame fossielen geven ons een completer beeld van hoe het leven eruitzag tijdens het cambrium”, zegt onderzoeker Giovanni Mussini van de University of Cambridge. “We hebben een volledig oud ecosysteem in kaart kunnen brengen.”

Goudlokje-principe 

Volgens het team was de Grand Canyon tijdens het cambrium een goed voorbeeld van het Goudlokje-principe: een systeem dat precies de juiste omstandigheden heeft, in dit geval voor de evolutie van dieren. Zo was het water zuurstofrijk, en noch te diep, noch te oppervlakkig. De perfectie combinatie voor een explosie van dierenleven. 

Er was ook meer dan genoeg voedsel te vinden, wat de evolutie een zetje gaf. Als er voldoende resources zijn, is het minder risicovol en kostbaar om nieuwe aanpassingen te ontwikkelen.

Nieuwe soort worm gevonden

De onderzoekers vonden de bijzondere fossielen door rotsen op te lossen in waterstoffluoride. Na meerdere keren zeven keken ze onder een microscoop. Het resultaat? Duizenden piepkleine fossielen. Geen ervan was volledig bewaard gebleven, maar het was wel mogelijk om te bepalen tot welke groepen de dieren behoorden. 

Een illustratie van de nieuwe soort penisworm die gevonden is in de Grand Canyon
Een illustratie van de nieuwe soort penisworm die gevonden is in de Grand Canyon. Beeld: Rhydian Evans.

Veel van de fossielen waren van schaaldieren. Waarschijnlijk behoren ze tot dezelfde groep als de pekelkreeftjes, die je herkent aan hun kiezen. De fossielen waren zo gedetailleerd, dat er planktonachtige deeltjes nabij de mondjes van de schaaldieren te zien waren. 

Het bijzonderste dier dat door de onderzoekers is geïdentificeerd, is een nieuwe soort penisworm. Die heet inderdaad zo omdat hij lijkt op het mannelijk geslachtsdeel. De penisworm in de Grand Canyon had honderden vertakkende tanden, zodat hij voedseldeeltjes kon opvegen met zijn mond. Vanwege zijn uiterlijk kreeg hij de naam Kraytdraco spectatus, vernoemd naar de ‘krayt dragon’ uit Star Wars

Bronnen: Science Advances, EurekAlert!

Openingsbeeld: Joe Clevenger

Cover_KIJK_9_2025_website

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 

PODCAST

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."