Het beste wetenschapsnieuws van deze week

KIJK-redactie

29 augustus 2025 17:00

Zo zou Spicomellus afer eruitgezien kunnen hebben

Zo zou Spicomellus afer eruitgezien kunnen hebben. Beeld: Matthew Dempsey.

In deze rubriek tipt de redactie elke week wat de beste of interessantste artikelen op de website waren. Deze keer: verklaring voor Europa’s zwaarste aardbeving, varkenslong getransplanteerd, en de oudste ankylosauriër.

Nieuwe verklaring voor Europa’s zwaarste aardbeving ooit

Schilderij van chaos in Lissabon na aardbeving in 1755, hoge golven en veel vuur
In 1755 werd Lissabon verwoest door een aardbeving met een magnitude van 8,7. De trillingen veroorzaakte tsunami’s en een vlammenzee. Beeld: Alamy/Imageselect/North Wind Picture Archives.

Op 1 november 1755 werd Lissabon getroffen door een zeer zware aardbeving. Veel kaarsen die waren aangestoken voor Allerheiligen vielen om, waardoor een groot deel van de stad in vlammen opging. Tegelijkertijd werden Portugal en Spanje geteisterd door tot wel 20 meter hoge tsunamigolven en zelfs in het Caribisch gebied en Canada werden 3 meter hoge golven waargenomen. Tienduizenden mensen kwamen om het leven en zo’n 85 procent van de gebouwen in Lissabon was verwoest. Wetenschappers hebben later berekend dat de aardbeving waarschijnlijk een magnitude van 8,7 had, de zwaarste ooit in Europa.

Vreemd genoeg vond de aardbeving plaats op een plek zonder subductiezones, regio’s waar een aardplaat onder een andere aardplaat schuift en waar de zwaarste aardbevingen plaatsvinden. Toch wordt de kust van Portugal wel vaker getroffen door zware aardbevingen. De laatste vond plaats in 1969 en had een magnitude van 7,9. Wat veroorzaakt dit natuurgeweld? Een studie in Nature Geoscience komt nu met een mogelijke verklaring.

Meer lezen

Primeur: varkenslong overleeft negen dagen in hersendode man

Chirurgen breiden de varkenslong voor op de transplantatie.
Chirurgen bereiden de varkenslong voor op de transplantatie. Beeld: He et al., Nature Medicine.

Hoewel het aantal donoren in Nederland stijgt, is er nog altijd een tekort aan donororganen. Jaarlijks sterven daardoor ongeveer 150 patiënten die op de wachtlijst stonden voor een transplantatie. Daarom zijn wetenschappers op zoek naar alternatieven, en die vinden ze onder andere bij dieren. Bijvoorbeeld bij varkens. Deze dieren delen meerdere eiwitten met ons en ook de grootte van de organen komt overeen.

Tot nu toe was het alleen gelukt om complete varkensnieren en varkensharten te transplanteren. Van andere organen waren slechts weefsels gebruikt. Maar chirurgen van de Chinese Guangzhou Medical University hebben nu voor het eerst een complete varkenslong getransplanteerd in een hersendode man.

Verder lezen

‘Nooit eerder gezien’: extreem bepantserde dino had stekels van een meter lang

Zo zou Spicomellus afer eruitgezien kunnen hebben
Zo zou Spicomellus afer eruitgezien kunnen hebben. Beeld: Matthew Dempsey.

Hoewel veel dinosauriërs er bijzonder uitzagen, hebben paleontologen nu een dino ontdekt die wel heel vreemd was. Hij had een extreem gepantserd lichaam met tientallen puntige uitsteeksels, sommige van wel een meter lang. De onderzoekers van onder andere het Natural History Museum in Londen beschrijven het fossiel in Nature.

Meer over deze dino

Cover_KIJK_9_2025_website

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 

PODCAST

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."