De Vlindernevel, gefotografeerd door de Hubble-ruimtetelscoop. Beeld: NASA/ESA.
Om je werkweek goed te starten, elke maandag een tof wetenschappelijk of technisch beeld op onze site. Deze keer: de Vlindernevel.
In deze fotorubriek komen regelmatig planetaire nevels voorbij, maar met een goede reden: ze zijn vaak prachtig. Deze keer laten we je kennismaken met NGC 6302. We hoeven niet uit te leggen waarom deze de bijnaam ‘Vlindernevel’ heeft.
De term ‘planetaire nevel’ is verwarrend. Het verschijnsel heeft namelijk niks met planeten te maken, maar met stervende sterren. Wanneer een middelzware ster de pijp uitgaat, werpt hij zijn buitenste gaslagen af. De hete kern die overblijft zendt uv-straling uit die de uitdijende gasschil laat gloeien. De misleidende naam ontstond doordat de gloeiende nevels met vroege telescopen een beetje op planeten leken.
De Vlindernevel bevindt zich op ongeveer 3400 lichtjaar afstand van de aarde, in het sterrenbeeld Schorpioen. De centrale ster is een van de heetste die we kennen. Hij heeft een oppervlaktetemperatuur van ruim 200.000 graden Celsius – ter vergelijking: het oppervlak van onze zon is ongeveer 5800 graden Celsius.
De stervende ster stoot materiaal op verschillende snelheden uit. Langzame materie heeft een dichte schijf gevormd rond de evenaar van de ster. Snellere materie kon daardoor alleen nog maar via de polen ontsnappen, waardoor twee ‘vleugels’ ontstonden. En die groeien tot wel 600 kilometer per seconde.
Recent heeft de 8,1 meter grote zuidelijke spiegeltelescoop van het Gemini-observatorium in Chili zijn blik gericht op de Vlindernevel. En dat leverde een prachtig beeld op (zie hieronder).
De Vlindernevel, gefotografeerd door de zuidelijke spiegeltelescoop van het Gemini-observatorium. Beeld: International Gemini Observatory/NOIRLab/NSF/AURA.
Bronnen:
Duik in de wereld van wetenschap, technologie en ruimtevaart met KIJK! Ontdek de meest fascinerende achtergronden, baanbrekende ontwikkelingen en de spannendste verhalen uit de ruimte.
Wil jij niets missen én profiteren van een scherpe aanbieding? Word nu lid van KIJK en lees meer voor minder!