Het kan je bijna niet ontgaan zijn: in de nacht van 5 op 6 juni passeert Venus de zon. Bij zonsopgang maken we kans het laatste stukje van deze bijzondere gebeurtenis te zien.
Voor veruit de meesten van ons is de nacht van 5 op 6 juni waarschijnlijk de laatste kans om het zeldzame astronomische verschijnsel te bewonderen, waarbij Venus tussen de aarde en de zon staat en als een zwarte stip voor de zon langs trekt. Venusovergangen komen namelijk niet vaak voor. De laatste was in 2004 en de volgende keer is pas op 11 december 2117, dus over ruim 105 jaar.
De komende overgang begint rond tien over twaalf ’s nachts Nederlandse tijd, dus als de zon bij ons al lang onder is. We krijgen bij zonsopgang alleen het laatste stukje te zien… als er tenminste geen bewolking is. De weerberichten voorspellen helaas niet veel goeds. Om de hele overgang mee te maken, moet je naar Australië of China, maar gelukkig wordt het ‘evenement’ ook op verschillende websites live uitgezonden. Dus je hoeft niks te missen.
Spoiler Alert! Misschien gaat het dit jaar compleet anders, maar zo zag de Venusovergang er in 2004 uit:
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
De overgang crowdsourcen
Mocht je toch de kans krijgen iets van de overgang te zien, is er een app ontwikkeld. Net zoals bij expedities in de achttiende en negentiende eeuw berekent deze app de afstand van de aarde tot de zon en de grootte van ons zonnestelsel. Waarnemingen over de hele wereld van de start en het eind van de overgang worden verzameld in een database. Vervolgens kan aan de hand van de verschillende locaties en overgangstijden de afstand tot de zon worden bepaald.
Thomas Hornsby deed in 1796 ongeveer hetzelfde. Hij bestudeerde de waarnemingen over de hele wereld en aan de hand van de meetgegevens berekende hij dat de zon 93.726.900 Engelse mijlen (150.838.824 kilometer) bij ons vandaan staat. Knap rekenwerk, want uit metingen met moderne radarapparatuur blijkt dat Hornsby er maar één procent naast zat. We zijn benieuwd of de app in combinatie met crowdsourcing ook zo nauwkeurig is.
Meer info is te vinden op onder meer Astronomie.nl en dekoepel.nl.
Bronnen: transitofvenus.org, venusovergang2012.nl
Beeld: Wikimedia commons