Moderne reuzenpanda had een Europese, vleesetende voorouder

Sterre Roosen

24 September 2024 12:00

Reuzenpanda kauwt op bamboe

Fossiele vondsten van een prehistorische pandasoort maken een einde aan het vegetarische imago van de panda.

Tegenwoordig zijn reuzenpanda’s bijna niet los te denken van bamboe. Ze besteden het grootste deel van hun dag aan het eten en rustig verwerken van de plant. Uit onderzoek gepubliceerd in Papers in Paleontology blijkt nu dat dit niet altijd het geval is geweest. In Duitsland heeft een internationale groep onderzoekers fossielen gevonden van een prehistorische pandasoort. Deze panda, die ongeveer 11 miljoen jaar geleden leefde, had een heel ander dieet dan zijn moderne afstammeling.

Lees ook:

Gevarieerde eter

De fossiele resten van de uitgestorven Kretzoiarctos beatrix zijn recentelijk gevonden in Allgäu, een vindplaats van wel 166 versteende diersoorten Zuid-Duitsland. Dat de panda ooit in Europa heeft geleefd, werd al eerder bekend dankzij fossiele vondsten in Spanje. De Spaanse ontdekking betrof de oudste overblijfselen van de panda ooit, wat suggereert dat deze oorspronkelijk in Europa leefde en over de jaren heen naar Azië is gemigreerd.

Analyses van het gebit en de kaakstructuur van de prehistorische panda’s uit Duitsland laten zien dat ze goed waren aangepast voor het eten van zowel planten als vlees. Volgens onderzoekers was dit te zien aan bepaalde markeringen en de tanden van K. beatrix. De gevonden krassen en putjes op het tandoppervlak wijzen erop dat ze op harde materialen kauwden, zoals bijvoorbeeld botten.

De tanden van de diersoort komen overeen met andere omnivoren, en hun dieet is te vergelijken met dat van de moderne bruine beer. K. beatrix was volgens het onderzoek geen actief roofdier, maar eerder een opportunistische eter. Hij profiteerde van alle beschikbare voedselbronnen en haalde zijn neus niet op voor een stukje vlees.

De verschillen in tandoppervlak tussen de moderne panda (links), K. beatrix (midden) en de bruine beer (rechts).
De verschillen in tandoppervlak tussen de moderne panda (links), K. beatrix (midden) en de bruine beer (rechts). Beeld: Kargopoulos et al./Papers in Paleontology.

Van steak naar stengels

Moderne reuzenpanda’s hebben een veel gespecialiseerder dieet. Deze eten uitsluitend planten, en het liefst bamboe. Dat is bijzonder, want ze maken deel uit van de orde van roofdieren, en hebben een darmstelsel dat is bedoeld voor het verteren van vlees. Ook hebben ze nog steeds de krachtige kaken en tanden en die hun voorouders hielpen bij het eten van vlees.

De ontdekking van het fossiel in Duitsland suggereert dat het strikte bamboedieet van de moderne panda een relatief recente ontwikkeling is. Deze heeft waarschijnlijk te maken met ecologische veranderingen, zoals concurrentie met andere diersoorten en veranderend en kleiner wordend leefgebied. Het dieet heeft ook hun leefpatroon veranderd. Panda’s zijn nu energiezuiniger en moeten dagelijks tot wel 14 kilo bamboe eten om genoeg calorieën binnen te krijgen.

Bronnen: ScienceDirect, University of Tübingen, Papers in Palaeontology

Beeld header: Chen Wu/Flickr

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 










Meer Science