Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Mieren kunnen enorm veel overlast veroorzaken, maar er is ook enorm veel interessants te vertellen over deze insecten. Dit zijn veertien willekeurige weetjes.
1. Supersoldaten met kurkkoppen
Sommige mierensoorten hebben ‘supersoldaten’ met gigantische koppen, die bij aanvallen de nestopening blokkeren als levende kurken. Met hun krachtige kaken bijten ze indringers weg en zorgen ze ervoor dat niets het nest binnendringt. Het is wetenschappers in 2013 gelukt om mieren van soorten zonder supersoldaten toch op te laten groeien tot supersoldaten.
2. Powernaps
Werksters van de vuurmier doen gemiddeld 253 dutjes van ongeveer 1 minuut per dag – zo houden ze elkaar afwisselend alert. Deze strategie komt wel vaker voor in de natuur. Stormbandpinguïns slapen bijvoorbeeld steeds slechts 4 seconden.
3. Snelste kaken
De trap-jaw ant heeft de snelste kaken ter wereld. Zij sluit haar kaken met maar liefst 230 kilometer per uur. De mier kan ze ook gebruiken als een soort katapult om een indringer weg te slingeren of zichzelf bij gevaar naar achteren te lanceren.
4. Mieren doen aan landbouw
Bijna 250 soorten mieren in Noord- en Zuid-Amerika en de Cariben verbouwen schimmels voor hun levensonderhoud. Vooral de bladsnijdersmier is er beroemd om. De leden van deze groep leggen grote schimmeltuinen aan, die ze bijzonder goed onderhouden. De teelt bestaat uit wel 29 stappen en wordt uitgevoerd door een op elkaar afgestemde rij mieren.
Bladeren worden door de mieren in steeds kleinere stukjes gesneden en omgevormd tot bolletjes. Deze bolletjes dienen vervolgens als bemesting van de schimmel, die op zijn beurt een soort knoppen vormt. Deze zogeheten gongylidia zitten boordevol vetten en koolhydraten, en dienen als voedsel voor de hele kolonie, die uit wel miljoenen bladsnijdersmieren bestaat.
5. De grootste mier ooit
Titanomyrma lubei, de grootste mier ooit, leefde 46 miljoen jaar geleden. De koninginnen werden ongeveer 6 centimeter lang en hadden vleugels met een spanwijdte van 15 centimeter.
6. Kleinste mier
Mieren uit het Carebara-geslacht zijn waarschijnlijk de kleinste ter wereld. Volgens Guinness World Records worden zowel de werksters van Carebara bruni en Carebara atoma slechts 0,8 tot 1 millimeter lang.
7. Grootste kolonie
De grootste mierenkolonie staat op naam van de overal ter wereld oprukkende Argentijnse mier en strekt zich uit over 6000 kilometer langs de kust van de Middellandse Zee.
8. Zombiemieren
De schimmel Ophiocordyceps unilateralis verandert geïnfecteerde mieren in zombies die hun nest verlaten, zich vastbijten aan een hoog blad en sterven – waarna de schimmel uit hun hoofd groeit en sporen uitstrooit over de rest van de kolonie.
Lees ook: Vijf parasieten die dieren in zombies veranderen
9. Slimme jachttechniek
Een mierensoort uit het Amazonegebied (Azteca andreae) bouwt van bladeren een soort schuilplaats. Ze verbergen zich hieronder tot er een nietsvermoedende prooi voorbijloopt, die ze met tientallen tegelijk aanvallen.
10. Amputaties
Onderzoekers ontdekten laatst dat mieren van de soort Megaponera analis elkaars wonden verzorgen door te likken. Zo brengen ze microbiële stofjes over die wondinfectie tegengaan. De in Florida levende mierensoort Camponotus floridanus blijkt nog meer opties te hebben. Met hun kaken schrapen ze de wond schoon, en in ernstige gevallen amputeren ze de poot zelfs. De behandelingen blijken de overlevingskans van de gewonde mieren flink te vergroten. Meer over het onderzoek.
11. Mieren met quarantaineregels
In kolonies worden zieke of ‘verdacht’ gedragende mieren actief weggevoerd uit het nest om verspreiding van infecties te voorkomen – een soort quarantaine.
12. Slimmer dan mens?
Wetenschappers lieten laatst een groep mieren en een groep mensen een groot T-vormig object door een doolhof met smalle doorgangen manoeuvreren. Individueel presteerden mensen veel beter dan de mieren. Maar als ze de taak moesten volbrengen als groep, wonnen juist de mieren. Lees meer en bekijk een video van de opdracht.
13. Mierenslavernij
Sommige soorten, zoals Polyergus rufescens, overvallen nesten van andere mieren, stelen larven en laten ze opgroeien als werksters die hun nieuwe ‘meesters’ dienen.
14. Pijnlijkste beet
Borende pijn die samengaat met zweetaanvallen en kippenvel. Dat zijn de symptomen van een kogelmierensteek. En alsof dat niet erg genoeg is, kan die extreme pijn meer dan 12 uur lang aanhouden. De Amerikaanse entomoloog Justin Schmidt, die een pijnindex voor insectensteken heeft gemaakt, beoordeelde de steek van een kogelmier dan ook als de pijnlijkste ter wereld. Waarom doet die zoveel pijn?