Koala’s leven in bomen – maar ze sterven op de grond

Roeliene Bos

11 juli 2025 09:00

Een wilde koala

Een wilde koala draagt een halsband met een apparaatje dat beweging en richting kan meten, en een GPS-tracker. Beeld: Ami Fadhillah Amir Abdul Nasir/CC BY-NC-ND.

Koala’s brengen maar tien minuten per dag op de grond door, de rest van de tijd hangen ze wat in een boom. Toch zijn ze juist in die tien minuten het kwetsbaarst. 

De koala is een icoon in Australië, maar zijn voortbestaan wordt ernstig bedreigd. Het leefgebied van de koala raakt versnipperd of verdwijnt zelfs helemaal, en er gaan verschillende ziektes rond binnen de populaties, zoals chlamydia

Onderzoeker Gabriella Sparkes van de University of Queensland in Australië promoveerde op onderzoek naar de koala – en dan met name hoe het dier zich voortbeweegt.

Lees ook:

Koala’s sterven op de grond 

Uit eerder onderzoek bleek al dat ongeveer tweederde van alle koaladoden op de grond te betreuren zijn. Ze worden bijvoorbeeld geraakt door een auto of aangevallen door een hond. Het is daarom belangrijk om te weten waarom de koala zo’n groot risico zou nemen en de boom uitklimt.

Maar tot nog toe wisten we niet hoe vaak de dieren hun bomen eigenlijk uitkomen. Het was ook niet duidelijk hoe lang ze op de grond blijven, noch hoe ver en hoe snel ze zich bewegen als ze daar eenmaal zijn. “Dat zijn belangrijke kennishiaten als we strategieën willen ontwikkelen om te voorkomen dat ze tijdens deze kwetsbare momenten met dreigingen te maken krijgen.” 

Het onderzoek

Om meer inzicht in te krijgen in hun bewegingen, vingen Sparkes en haar team koala’s in het zuidoosten van Queensland. Daar is een groot deel van hun leefgebied veranderd in boerenland. Daarna kregen de dieren een apparaatje om dat beweging en richting kan meten, en een GPS-tracker.

Zat een koala in de boom, dan werd zijn locatie iedere vijf minuten doorgegeven. Op de grond liep dit op naar iedere vijf seconden. De apparaatjes gaven ook precies door hoe de koala zich bewoog: liep, zat of klom of sprong hij. Zo kon Sparkes achterhalen hoe het boom- en grondgedrag van de koala van elkaar verschilt. 

Na drie weken werden de dieren opnieuw gevangen om de data te analyseren.

De resultaten 

Zoals verwacht zit een koala het grootste deel van zijn tijd in de boom. Maar dat het zóveel zou zijn, was een verrassing. ’s Nachts komen ze maar twee tot drie keer even naar beneden, niet langer dan tien minuten in totaal. Dat is maar één procent van hun dag, en toch zijn die tien minuten de gevaarlijkste van allemaal. 

Koala’s lijken ook geen haast te hebben op de grond. “Ze zitten bijna net zo vaak als dat ze lopen”, vertelt Sparkes. En maar zeven procent van de tijd maken ze een sprong. “Dit kan erop wijzen dat koala’s zorgvuldig de omgeving in zich opnemen en meerdere bomen bekijken voordat ze er eentje uitzoeken om te beklimmen. Het kan ook dat een sprong hen veel energie kost.” 

Veranderde omgeving 

Door de bewegingen in kaart te brengen, hoopt Sparkes meer te weten te komen over hoe de koala zich door zijn versnipperde habitat beweegt. “Als we weten welke bomen of omgevingseigenschappen ervoor zorgen dat koala’s langer in de boom blijven, kunnen we het landschap zo vormgeven dat een wandeling over de grond minder vaak nodig is.” 

Sparkes hoopt bijvoorbeeld dat met behulp van haar onderzoek de afstand tussen ‘veilige bomen’ afneemt en dat bepaalde bomen vaker geplant zullen worden. “Dit onderzoek is slechts een stukje van de puzzel, maar het voegt een belangrijke laag toe aan ons begrip over hoe koala’s zich bewegen in hun door mensen aangepaste omgeving.” 

Bron: University of Queensland, EurekAlert!

Cover_KIJK_9_2025_website

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 

PODCAST

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."