19 september 2025 09:00
Whisky, een van de honden die meedeed aan het onderzoek. Beeld: Helge O. Svela.
Sommige honden zijn bijzonder goed in het onthouden van namen voor hun speeltjes. Uit nieuw onderzoek blijkt dat hun kennis zelfs nog verder gaat: ze weten waar hun speeltjes voor dienen.
Er is een naam voor honden die meerdere namen van speeltjes kunnen onthouden: Gifted Word Learners. Zij kunnen spelenderwijs de namen van tientallen speeltjes onthouden. De border collie Chaser kende zelfs 1022 objecten bij naam. Uit nieuw onderzoek naar deze GWL-honden blijkt dat ze zelfs de functie van hun speeltjes kunnen begrijpen. Bijvoorbeeld of ze bedoeld zijn om aan te sjorren of om terug te brengen bij het baasje.
Lees ook:
Uit eerder onderzoek bleek al dat GWL-honden de namen voor hun speelgoed lang kunnen onthouden. Vijf honden die twaalf nieuwe speeltjes moesten leren, wisten twee jaar later tussen de drie en negen daarvan correct te identificeren. Dat sommige honden iets ‘kunnen’ met taal, is voor taalonderzoekers erg interessant.
De Hongaarse onderzoekers wilden uitzoeken of honden aan zogeheten ‘label extension’ kunnen doen. Kleuters leren bijvoorbeeld dat het woord (label) ‘kopje’ zowel geldt voor een theemok als hun kinderbeker. De functie van deze objecten is gelijk, namelijk drinken, maar hun uiterlijk is niet hetzelfde.
Begrijpen dat labels veel meer behelsen dan slechts één object, is een geavanceerde taalvaardigheid die maar weinig bij niet-menselijke dieren wordt gezien. Het is ook erg tijdsintensief om dieren zoiets te leren. Maar wat blijkt: GWL-honden zijn hier erg goed in. Ze leerden dit spelenderwijs, zonder intensieve training.
“Uit ons onderzoek blijkt dat honden niet alleen de namen van objecten onthielden, maar ook dat ze de betekenis van deze labels begrepen”, vertelt hoofdonderzoeker Claudia Fugazza van de Hongaarse Loránd Eötvös-universiteit.
Voor het onderzoek rekruteerden de onderzoekers zeven honden: zes bordercollies en één Australian cattle dog, die al bewezen GWL-honden waren. Zij moesten eerst spelenderwijs twee nieuwe labels leren: trekken en apporteren. Die termen verwezen niet naar één specifiek speeltje, maar naar één van de twee typen speelgoed waar ze mee speelden.
Tijdens het spel herhaalde de eigenaar een paar keer wat voor soort speelgoed het was. Daarna moesten de honden laten zien dat ze de juiste speeltjes konden identificeren als er om ‘trekkers’ of ‘brengers’ werd gevraagd. Dat ging helemaal goed.
Maar de spannendste stappen kwamen daarna. De honden kregen nieuwe speeltjes, die er anders uitzagen dan de vorige. Er werd weer op dezelfde manier mee gespeeld, maar dit keer zeiden de baasjes helemaal niets.
Toen de honden daarna de vraag kregen om een trek- of brengspeeltje te pakken, pakten ze bijzonder vaak het juiste speelgoed. In ieder geval significant vaker dan wat je zou verwachten als ze gewoon iets gokten.
Volgens de onderzoekers is dit het eerste bewijs dat honden labels kunnen generaliseren, op een manier die lijkt op hoe mensen een taal leren. Dat biedt volgens de onderzoekers meer inzicht in hoe taalvermogen is geëvolueerd.
In onderstaande video leggen de wetenschappers hun onderzoek uit:
Bronnen: Current Biology, EurekAlert!
Duik in de wereld van wetenschap, technologie en ruimtevaart met KIJK! Ontdek de meest fascinerende achtergronden, baanbrekende ontwikkelingen en de spannendste verhalen uit de ruimte.
Wil jij niets missen én profiteren van een scherpe aanbieding? Word nu lid van KIJK en lees meer voor minder!
