13 november 2025 15:00
Wanneer een dier sterft en onder een laag lava, klei of zand belandt, bestaat de kans dat het bewaard blijft als fossiel. Uit dit soort resten kun je verhalen uit het verleden reconstrueren – helemaal wanneer de beesten levend bedolven raken. Zoals deze vijf voorbeelden die al jagend of vechtend de dood vonden.
Sinds de vondst van dit fossiel in 2006, in de Amerikaanse staat Montana, discussiëren paleontologen er al over: waarom liggen de botten van een Triceratops (rechtsonder) en die van een Tyrannosaurus rex bij elkaar? Toeval, of maakte de vleesetende dino de Triceratops een kopje kleiner? Jarenlang lag het fossiel in een opslag, maar sinds 2020 is het in handen van het North Carolina Museum of Natural Sciences. Onderzoek daar moet uitsluitsel geven over de toedracht van het fossiel. De naam ervan loopt echter al op de zaken vooruit: duellerende dinosauriërs.
Je zou denken dat je links een of ander insect ziet, maar het is een pterosauriër. Die had op het moment van sterven een visje in zijn mond. En de vliegende dino bevond zich schijnbaar nog zo dicht bij het water dat een Aspidorhynchus, een vis die wel 85 centimeter kon worden met een puntige snuit, zijn kans schoon zag. Maar die was niet snel genoeg om zijn bordje leeg te eten.
Tijdens het eoceen – een tijdperk dat duurde van 56 tot 33,9 miljoen jaar geleden – was de baarsachtige Mioplosus labracoides de schrik van menige kleine vis in de Amerikaanse Green River. Het exemplaar op deze foto slikte ten tijde van zijn dood net een vis van de soort Knightia eocaena door. Die behoorde tot dezelfde familie als de haring die we vandaag de dag, al dan niet met uitjes, in onze keel laten glijden.
Geen prettig plaatje voor arachnofoben. Gelukkig voor de mensen die bang zijn voor spinnen vond dit exemplaar de dood al in het vroege krijt, tussen 110 en 97 miljoen jaar geleden. Vlak voordat hij de parasitaire wesp in zijn web naar binnen kon werken, werd de spin bedolven onder het hars van een boom. En doordat dit vervolgens versteende tot barnsteen zijn we eeuwen later nog getuige van een achtpotige die bíjna beet had.
De imposante dinosauriërs hadden niets te vrezen van de veel kleinere zoogdieren. Toch? Dit fossiel, dat onderzoekers in 2012 in de Zuid-Chinese kustprovincie Liaoning opgroeven, bewijst het tegendeel. Het schedeltje dat je ziet tussen de nek en de voorpoot van een jonge psittacosaurus – een dinosauriër met een soort papegaaiensnavel – behoort toe aan een Repenomamus. Dit uitgestorven zoogdier, dat 130 miljoen jaar geleden op aarde rondliep, zette net zijn tanden in de dino toen het plots samen met zijn prooi werd vereeuwigd door de vuurgloed van een vulkaan. Lees hier meer over dit fossiel.
Dit beeldverhaal verscheen eerder al in KIJK 3-2024.
Duik in de wereld van wetenschap, technologie en ruimtevaart met KIJK! Ontdek de meest fascinerende achtergronden, baanbrekende ontwikkelingen en de spannendste verhalen uit de ruimte.
Wil jij niets missen én profiteren van een scherpe aanbieding? Word nu lid van KIJK en lees meer voor minder!
