Picture Perfect: heremietkreeften met levende pruiken

Tim Tomassen

10 november 2025 07:00

heremietkreeften met anemoon op hun schelp

Om je werkweek goed te starten, elke maandag een tof wetenschappelijk of technisch beeld op onze site. Deze keer: heremietkreeften met levende pruiken.

Heremietkreeften hebben een kwetsbaar achterlijf dat ze beschermen door het in een lege slakkenschelp te steken. Wetenschappers hebben nu iets opvallends ontdekt: een heremietkreeft met een schelp waarop een zeeanemoon groeit, waardoor het lijkt alsof het beestje een pruik heeft. Beide dieren lijken hiervan te profiteren.

Lees ook:

Nieuwe soort

De onderzoekers vonden in totaal 36 heremietkreeften (Oncopagurus monstrosus) met een lichtroze zeeanemoon op hun schelp. Deze duo’s leefden allemaal voor de oostkust van Japan, op 192 tot 470 meter diepte. Een genetische analyse toonde aan dat de zeeanemoon een nog onbekende soort was; de onderzoekers hebben hem Paracalliactis tsukisome genoemd.

De meeste zeeanemonen hebben geen harde onderdelen en bestaan alleen uit zachte weefsels. P. tsukisome vormt daarentegen een schelpachtige structuur – een zogeheten carcinoecium – die om de slakkenschelp van de heremietkreeft groeit.

Heremietkreeften met een zeeanemoon op hun schelp
Heremietkreeften met een zeeanemoon op hun schelp. Beeld: Yoshigawa et al.

Voor allebei voordelig

De kreeften nemen de anemonen daardoor overal mee naar toe, waardoor deze steeds op nieuwe plekken voedsel kunnen vangen met hun tentakels. Volgens de onderzoekers voedden ze zich ook met de uitwerpselen van de heremietkreeft.

Het voordeel voor de kreeften is iets minder duidelijk, maar ze lijken er in ieder geval wel baat bij te hebben. Ze worden namelijk groter dan verwante soorten zonder anemoon.

Mogelijk beschermt het carcinoecium de schelp, waardoor de kreeften minder vaak op zoek hoeven naar een nieuw huisje, iets wat veel tijd en energie kost. Volgens de onderzoekers lijkt het carcinoecium bovendien mee te groeien met de kreeften, waardoor hun leefruimte wordt vergroot en ze minder vaak een grotere schelp hoeven te zoeken.

Bronnen: Royal Society Open Science, Kumamoto University

Openingsbeeld: Yoshigawa et al.

Cover van KIJK 1-2026

Duik in de wereld van wetenschap, technologie en ruimtevaart met KIJK! Ontdek de meest fascinerende achtergronden, baanbrekende ontwikkelingen en de spannendste verhalen uit de ruimte.

Wil jij niets missen én profiteren van een scherpe aanbieding? Word nu lid van KIJK en lees meer voor minder!

PODCAST

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."