Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Waarom kun je B12 niet uit plantaardig voedsel halen?
Eet je alleen maar plantaardig, dus geen vlees, vis, zuivel of eieren? Slik dan pillen met vitamine B12 of eet producten waaraan dat is toegevoegd, adviseert het Voedingscentrum. Maar waarom kun je B12 niet uit plantaardig voedsel halen?
Lees ook:
B12-tekort
Vitamine B12 kun je niet zelf maken. Toch heb je het nodig voor de productie van rode bloedcellen en voor je zenuwstelsel. Het lichaam kan de vitamine goed opslaan, maar als het opraakt, kun je bloedarmoede krijgen en neurologische problemen, zoals tintelingen in je vingers, geheugenverlies, coördinatiestoornissen en spierzwakte in de benen.
Je vindt B12 vrijwel uitsluitend in dierlijke producten. “Het grappige is dat dieren zelf óók geen vitamine B12 kunnen maken”, vertelt levensmiddelenmicrobioloog Eddy Smid van Wageningen University & Research. “Alleen bacteriën en archaea – dat zijn net als bacteriën eencelligen zonder celkern – kunnen vitamine B12 produceren. Dieren, planten, schimmels en gisten kunnen het niet.” Planten hebben B12 ook helemaal niet nodig, maar dieren, mensen, gisten en schimmels wel. Die zijn dus allemaal afhankelijk van bacteriën.
Pilletjes
De hamvraag is: hoe komt de vitamine B12 dan in het runderlapje en de kaas? Grof gezegd: uit hun poep, of poep-in-wording. “Koeien bijvoorbeeld hebben een enorme pens en allerlei andere magen waarin hoge concentraties bacteriën leven”, zegt Smid. “Een deel daarvan produceert vitamine B12.
De koe neemt dat op en zo komt het in haar hele lichaam terecht, ook in de melk.” Maken onze eigen darmbacteriën het dan niet? “Jawel, maar wij hebben een relatief kort spijsverteringskanaal en kunnen er niet genoeg van opnemen. De productie door onze eigen bacteriën in het spijsverteringskanaal vervult minder dan een paar procent van onze behoefte.”
In plantaardige producten als gedroogd zeewier, algen en gefermenteerd voedsel zit overigens wel B12. Bij zeewier en algen is de vitamine waarschijnlijk afkomstig van een dun laagje bacteriën (biofilm) op het oppervlak; bij fermentatie zijn de fermenterende bacteriën de bron van B12. Ook in de bodem leven bacteriën die vitamine B12 kunnen maken – maar af en toe een hap aarde nemen voldoet absoluut niet om je B12-behoefte te dekken. En trouwens, die pilletjes zijn een stuk minder smerig.
Deze vraag kon je vinden in KIJK 10/2019.
Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar [email protected].
Tekst: Diana de Veld
Beeld: CC BY-SA 3.0