Toekomstige kolonisten op de rode planeet opgelet! Het kan er gewelddadig sneeuwen in het holst van de nacht. Zo beweert althans een nieuwe studie.

Echt aangenaam kun je het weer op Mars niet noemen. De gemiddelde oppervlaktetemperatuur bedraagt er een frisse -63 graden Celsius en de planeet heeft een ijle ongastvrije atmosfeer die vooral uit koolstofdioxide bestaat. Over het dorre oppervlak razen ook regelmatig ‘stofduivels’, ronddraaiende zuilen van stof die kilometers hoog kunnen zijn. Maar toekomstige kolonisten op de rode planeet kunnen ook te maken krijgen met nachtelijke sneeuwstormen (van water), lijkt de analyse van meteorologische data uit te wijzen.

Sneeuw as we speak

De Phoenix-lander leek in 2008 al een glimp op te vangen van vallende sneeuwvlokken op Mars. Toen suggereerden wetenschappers dat er in het verleden, toen er meer water was op de planeet, weleens sneeuwstormen woedden. Maar de huidige studie suggereert nu dat het zelfs as we speak heftig kan sneeuwen op de rode planeet.

De wetenschappers onder leiding van Aymeric Spiga van de Universiteit Pierre en Marie Curie (Parijs) bundelden alle meteorologische gegevens die de Mars Global Surveyor en de Mars Reconnaissance Orbiter de afgelopen twee decennia hebben verzameld en zetten deze om in een gedetailleerd weermodel.

Als de zon onder is…

Het model laat zien dat sneeuwstormen inderdaad nu kunnen plaatsvinden – maar dan alleen zodra de zon onder is. Op dat moment koelen de waterijsdeeltjes in de Martiaanse wolken zo ver af dat er een koude zone onder en in de wolken ontstaat. Deze koude zone botst met warmere ijsvrije lucht, waardoor een stevige neerwaartse wind ontstaat: een microburst. IJsdeeltjes die worden gevangen in zo’n microburst gaan over in sneeuwvlokken, die honderdmaal zo snel vallen als voorspelt op basis van de onvolledige data van Phoenix.

Hoewel de sneeuwstromen volgens de onderzoekers behoorlijk heftig kunnen zijn, zullen ze in de meeste gevallen geen voet aan de grond zetten. Dit wordt virga-sneeuwval genoemd, waarbij de sneeuwvlokken al vrij snel in gas overgaan. Maar als de wolk maar laag genoeg is, kan zo’n nachtelijke sneeuwstorm wel degelijk het oppervlak van Mars teisteren, beweren de wetenschappers.

‘Piepklein sneeuwstormpje’

Meteoroloog Aarnout van Delden (Universiteit Utrecht) denkt echter dat het onderzoeksteam schromelijk overdrijft met het woord ‘sneeuwstorm’. “De atmosfeer van Mars bevat slechts 1 gram waterdamp per vierkante meter oppervlak. Dit zou slechts een piepklein sneeuwstormpje opleveren. Als al deze hoeveelheid waterdamp in één keer ‘uitsneeuwt’, levert dat een sneeuwlaag op van maar 0,001 centimeter. Op aarde zou dit 25 centimeter zijn. Desalniettemin is dit een interessant onderzoek.”

Bronnen: Nature Geoscience, New Scientist

Beeld: Ron Miller