Je wilt erbij horen en steelt daarom iets uit een winkel, pest iemand of drinkt te veel alcohol. Onderzoekers zijn erachter gekomen waarom mensen stomme dingen doen in het bijzijn van vrienden.

Nieuw onderzoek, gepubliceerd in Proceedings of the National Academy of Sciences, legt uit waarom mensen als ze bij hun vrienden zijn dingen doen die ze alleen nooit zouden doen. Volgens de studie hechten je hersenen meer waarde aan winnen in een sociale omgeving dan wanneer je alleen bent.

Terwijl de deelnemers aan het onderzoek meespeelden met loterijen, maten wetenschappers activiteiten in de gebieden van de hersenen die te maken hebben met beloningen en sociale redenering. De onderzoekers ontdekten dat het neostriatum, het deel van de hersenen dat te maken heeft met beloningen, hogere activiteit liet zien als een deelnemer won van iemand anders in de loterij dan wanneer hij won als hij alleen was. De prefrontale cortex, het deel van de hersenen dat te maken heeft met sociale redenering, liet hetzelfde zien. Daarnaast waren de deelnemers die wonnen in een sociale omgeving geneigd een meer risicovol en competitief gedrag te tonen in volgende loterijen.

Hoe kan het dat ons brein zo in elkaar zit? Volgens wetenschapper Georgio Coricelli, leider van het onderzoek, komt dit doordat verliezen eerder levensbedreigend kan zijn wanneer je alleen bent. Daardoor zou je in dat soort situaties minder geneigd zijn om al te blij te worden van je winst en al te grote risico’s te nemen. Bevind je je in een groep, dan zijn dit soort gevaren minder groot.

Bovendien is het in groepen vaak juist van belang om nummer één te zijn en dus om voldoende competitief ergens in te stappen, stelt Coricelli. Denk bijvoorbeeld aan het ‘veroveren’ van een partner; als je daarbij op de tweede plaats eindigt, heb je precies niks. (Of, in evolutionaire termen: plant je je niet voort.)

Op dat laatste vlak lijken we veel op dieren, zegt Coricelli. “Dieren hebben een sterke drang om aan de top van de sociale ladder te staan. Dominante dieren gebruiken hun status om toegang te krijgen tot betere bronnen, zoals voedsel en partners.”

Bronnen: PNAS, University of Southern California via MedicalXpress

Beeld: Lionel Allorge