3000 jaar oude lofzang aan Babylon ontcijferd 

Roeliene Bos

04 juli 2025 09:00

Babylon

Babylon, gelegen in het huidige Irak, was ooit één van de de belangrijkste steden van de oudheid. Onderzoekers hebben nu de tekst van een 3000 jaar oud loflied ontcijferd, waarin de schoonheid van de stad en haar inwoners wordt beschreven. 

Babylon werd ongeveer 2000 jaar v.C. gesticht, volgens de legende door de god Marduk. Het was in die tijd een van de grootste steden ter wereld, een echte culturele metropool met een invloed die reikt tot in de huidige tijd. Bekend is bijvoorbeeld de Codex Hammurabi, een van de oudste wetboeken ter wereld, met daarin de bekende regel: ‘oog om oog, tand om tand’. 

Nu kan er een nieuwe tekst uit het oude Babylon aan de bibliotheek worden toegevoegd. Onderzoeker Enrique Jiménez van de Ludwig-Maximilians-Universität München ontdekte een tot nog toe onbekende lofzang aan de stad. 

Lees ook:

Rechtvaardige Babyloniërs

De Babyloniërs schreven hun teksten in het spijkerschrift op kleitabletten. Jiménez werkt samen met de Universiteit van Bagdad om alle bekende tekstfragmenten te digitaliseren. Door gebruik te maken van kunstmatige intelligentie kan hij ontcijferen welke fragmenten bij elkaar horen. 

“We hebben hierdoor dertig andere manuscripten kunnen identificeren die bij de herontdekte hymne horen – een proces dat vroeger tientallen jaren had geduurd”, vertelt Jiménez in een persbericht.

In de lofzang die nu voor het eerst is samengesteld, wordt onder meer de god Marduk bezongen, zijn tempel Esagil, de rivier de Eufraat, de groene velden en de inwoners van de stad. 

Volgens de tekst zijn zij rechtvaardig, beschermen ze de wezen, en houden ze zich aan de originele wetten. Ook zijn ze respectvol naar elkaar en de vreemden die in hun land leven. Daarmee bedoelen ze specifiek de buitenlandse priesters die in Babylon verblijven. 

Babylonische lofzang is zeldzame vondst

In de tekst wordt ook de rol van de vrouwelijke inwoners uitgelicht, met name de die van de priesteressen. Ze worden geprezen om hun toewijding en discretie. De rol van de mannen is het beschermen van de zwakkeren. De lofzang aan de Babyloniërs sluit af met de tekst: “Dit zijn degenen die bevrijd zijn door Marduk.”

De inhoud van het kleitablet verraste de experts, vooral omdat er tot nog toe geen enkele tekst bekend was waarin de rol van vrouwen belicht wordt. Dat maakt deze ode aan Babylon een belangrijke bron voor het begrijpen van deze stedelijke samenleving. 

Daarnaast is het zeldzaam dat de natuur een plek heeft in de tekst. Volgens Jiménez gebeurt dat niet vaak in de Mesopotamische literatuur.

Populaire tekst

Dat er zoveel manuscripten van de tekst bewaard zijn gebleven, betekent dat de hymne in zijn tijd heel populair geweest moet zijn. Hij maakte zelfs onderdeel uit van het schoolcurriculum. “Hij werd door kinderen op school gekopieerd”, vertelt Jiménez. “Het is heel ongebruikelijk dat zo’n populaire tekst voor ons zolang onbekend was.” 

Bron: Cambridge University Press

Cover KIJK 6-2025

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 

Reageren? Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *

PODCAST

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."