Gaan bacteriën in de toekomst de textiel voor onze kleren duurzaam produceren?

Tim Tomassen

13 november 2025 09:00

textiel

Wetenschappers zijn erin geslaagd om bacteriën een textiel te laten produceren die meteen al op een duurzame manier is geverfd.

Bacteriën kunnen een textiel produceren die mogelijk veel milieuvriendelijker is dan de stoffen die momenteel worden gebruikt. Koreaanse wetenschappers hebben nu een methode bedacht om de bacteriën die textielstof ook nog eens op een duurzame manier te laten verven. Dat melden ze in het vakblad Trends in Biotechnology.

Lees ook:

Bacteriële cellulose

De kleding- en textielindustrie is allesbehalve duurzaam. Het verbouwen van katoen neemt bijvoorbeeld veel land in beslag en kost liters water. Veel andere stoffen, zoals polyester en nylon, zijn gemaakt van aardolie en de productie ervan verbruikt veel water en energie – bovendien zijn ze niet biologisch afbreekbaar.

Bacteriën kunnen misschien een veel duurzamer textiel produceren: bacteriële cellulose. Dit lijkt sterk op de cellulose die de meeste planten maken. Textiel zoals katoen, linnen en viscose bestaan voor een groot deel uit plantencellulose. Van de bacteriële versie zou je dus ook kleding kunnen maken.

Bacteriën kun je kweken in grote fermentatievaten, iets wat de industrie al jaren doet om bijvoorbeeld antibiotica of vitaminen te produceren. Dit vereist relatief weinig ruimte, water en energie en kan dus een stuk duurzamer zijn dan de productie van andere textielsoorten.

Duurzaam verven

Maar cellulose is wit en moet in veel gevallen dus nog worden geverfd. En voor het verven van textiel worden vaak (zeer) giftige stoffen gebruikt die in het milieu belanden.

De Koreaanse onderzoekers kwamen op het idee om cellulose-producerende bacteriën samen te laten groeien met bacteriën die natuurlijke pigmenten uitscheiden, zodat de cellulose meteen kleur zou krijgen.

Dat ging niet meteen zoals gehoopt. De cellulose-producerende bacterie Komagataeibacter xylinus en de kleurstof-producerende bacterie Escherichia coli bleken elkaars groei te belemmeren. Hierdoor was er of te weinig cellulose, of was de cellulose niet gekleurd. Om de vrede tussen de microben te bewaren, pasten de onderzoekers het proces op enkele punten aan, bijvoorbeeld door de kleurstof-producerende bacteriën pas later toe te voegen.

Uiteindelijk slaagden ze erin om bacteriële cellulose in veel verschillende kleuren te maken, zoals paars, marineblauw, blauw, groen, geel, oranje en rood. En na een wasmachinebeurt was de kleur nog steeds intact.  

De verschillende kleuren bacteriële cellulose. Beeld: Zhou et al., Trends in Biotechnology.

Is bacteriële cellulose de toekomst?

“Ons werk gaat niet meteen de hele textielindustrie veranderen”, zegt hoofdonderzoeker San Yup Lee in een persbericht. “Maar we hebben in ieder geval een milieuvriendelijke richting voorgesteld voor duurzame textielververij, waarbij tegelijkertijd cellulose wordt geproduceerd.”

Het zal waarschijnlijk nog jaren duren voordat producten van bacteriële cellulose in de winkel liggen. Momenteel is het nog lastig en duur om de productie ervan op te schalen. Het helpt dan ook niet mee dat op aardolie gebaseerd textiel juist spotgoedkoop is.

Bronnen: Trends in Biotechnology, Cell Press via EurekAlert!

Beeld: Ekaterina Grosheva/Unsplash

Cover van KIJK 1-2026

Duik in de wereld van wetenschap, technologie en ruimtevaart met KIJK! Ontdek de meest fascinerende achtergronden, baanbrekende ontwikkelingen en de spannendste verhalen uit de ruimte.

Wil jij niets missen én profiteren van een scherpe aanbieding? Word nu lid van KIJK en lees meer voor minder!

PODCAST

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."