Twee kleine tropische spinnen knutselen grote nepspinnen in hun web. Waarschijnlijk dienen deze als een soort vogelverschrikkers.

Spinnen zijn niet alleen vakkundige roofdieren; ze zijn zelf ook vaak prooi voor andere dieren, zoals juffers, hagedissen en vogels. Wetenschappers hebben in het vakblad Ecology and Evolution nu een bijzondere verdedigingsmethode beschreven: sommige tropische spinnen bouwen gigantische nepspinnen in hun web, waardoor ze een angstaanjagende illusie creëren die potentiële roofdieren afschrikt.

Lees ook:

• Deze grotspinnen hebben mogelijk het grootste spinnenweb ooit gemaakt
• De kots van deze spin is veel gevaarlijker dan zijn beet

Knutselwerk van karkassen

Het gaat om wielwebspinnen uit het Cyclosa-geslacht. Deze staan erom bekend dat ze hun web vaak ‘versieren’ met zogenoemde stabilimenta, structuren van zijde en soms wat andere materialen. Wetenschappers debatteren nog over hun functie, maar mogelijk dienen ze als camouflage of laten ze de spinnen groter lijken.

Onderzoekers hebben de spin Cyclosa longicauda uit Peru en een nog te identificeren Cyclosa-soort uit de Filipijnen nu wel heel bijzondere stabilimenta zien maken. De spinnen van zo’n 2,5 millimeter groot bouwden een nepspin die ruim drie keer groter was dan zijzelf. Daarvoor gebruikten ze zijde, plantenafval en de karkassen van hun prooien. Ze deden ongeveer 90 minuten over hun knutselproject.

Afleiding

Hun creatie moet waarschijnlijk roofdieren afschrikken. De Filipijnse spinnen verstoppen zich in het holle lichaam van hun creatie. Bij gevaar tikken ze met hun lichaam tegen het web, waardoor die begint te trillen en de grote nepspin er levend en nog angstaanjagender uitziet.

De Peruaanse spinnen hebben een iets andere strategie en zitten juist vlak boven hun knutselwerk. De nepspin dient waarschijnlijk als afleiding, zodat ze bij een aanval genoeg tijd hebben om te ontsnappen door uit hun web te springen.

Vogelpoep

Mogelijk bouwen ze de grote doppelgängers om aanvallen van reuzenjuffers te voorkomen. Deze insecten zijn gespecialiseerd in het jagen op wielwebspinnen. Ze zweven voor hun web, speurend naar een maaltje. Ze hebben het vooral gemunt op kleine spinnen tot zo’n 6 millimeter groot – Cyclosa staat dus op het menu. Grotere spinnen, met bijvoorbeeld het formaat van de nepspin, laten ze veelal met rust.

Volgens een andere theorie moet het stabilimentum lijken op de onregelmatige vorm van een klodder vogelpoep. Dat zou ook een slimme camouflagetechniek zijn, want vogels zullen niet proberen hun eigen poep te eten.

De onderzoekers willen het gedrag nu verder onderzoeken. Onder meer door te kijken of de overlevingskans daadwerkelijk stijgt als een spin een nepspin in het web heeft.

Bronnen: Ecology and Evolution, Australian National University

Openingsbeeld: Richard Kirby

Duik in de wereld van wetenschap, technologie en ruimtevaart met KIJK! Ontdek de meest fascinerende achtergronden, baanbrekende ontwikkelingen en de spannendste verhalen uit de ruimte.

Wil jij niets missen én profiteren van een scherpe aanbieding? Word nu lid van KIJK en lees meer voor minder!

Ga naar de aanbieding!