Geen lichaamsdeel dat zoveel benamingen kent als het mannelijk lid. Nu is geen menselijke jongeheer gelijk, maar dat is nog niks in vergelijking met de uiteenlopende verschijningsvormen van de dierenpenis. Van woerdenwokkel tot vierkoppig monster: welkom in het fallische wonderland van het dierenrijk.

Size does matter… Een van de eerste dingen die iedere nieuwsgierige man wil weten, is natuurlijk wat de grootste penis ter wereld is. En wie – behalve hijzelf – daarmee is uitgerust. Daarom maar meteen de onthulling: het is de penis van de blauwe vinvis. Dit grootste dier ooit is gezegend met een apparaat van 2 tot 3 meter lang, met een omtrek van zo’n 45 centimeter.

Daar hoort vanzelfsprekend een ejaculaat van formaat bij. Op zijn hoogtepunt verblijdt de walvis zijn partner met maar liefst 20 liter sperma, een hoeveelheid die niet direct is geobserveerd, maar werd geschat aan de hand van zijn 70 kilo zware testikels.

Als je het echter verhoudingsgewijs bekijkt, is het dier met de grootste penis de zeepok, een kreeftachtige van slechts 1 centimeter groot (die met zijn harde, kalkachtige schild overigens meer op een schelpdiertje lijkt dan op een kreeftje).

Dat dit kleintje zo’n ‘grote’ heeft is niet zo gek: een dier dat kiest voor een vastgegroeide leefstijl én voor vrijwel inwendige bevruchting, heeft in potentie een probleem dat alleen door een buitengewoon geslachtsapparaat kan worden opgelost. De zeepok leeft als larve los in het water en hecht zich bij het volwassen worden vast op een harde ondergrond; bijvoorbeeld een schip, een walvis of een meerpaal. Het diertje zit vast met zijn rug, en steekt zijn pootjes door een gaatje in zijn schild als een waaiertje naar buiten om voedsel uit het water te filteren.

Zeepokken zijn tweeslachtig; ze bezitten dus zowel zaad als eitjes. Als het voortplantingsseizoen begint, ‘besluiten’ sommige individuen om moeder te worden. De moeder legt eitjes in haar beschermende schild en stoot feromonen uit. Een naastgelegen zeepok merkt vervolgens die feromonen op en neemt de rol van vader op zich. ‘Hij’ schuift zijn penis helemaal uit en bezorgt zijn zaad direct in het schild van het vrouwtje. Om dat voor elkaar te boksen, is het geslachtsdeel van de zeepok is ongeveer zeven keer zo lang als zijn lichaam, met uitschieters tot wel twintig maal zo lang!

Het volledige artikel staat in KIJK 4/2010, in de winkel van 12 maart t/m 7 april 2010. Het werd geschreven door Stephan van Duin.

Beeld: Richard Ling/CC-BY-SA 3.0