Nieuw onderdeel in menselijke cellen ontdekt dat functioneert als een soort laadperron

Tim Tomassen

01 juli 2025 15:00

organel hemifusoom

Vesikels smelten geregeld samen. Soms is die samensmelting niet volledig. Het organel dat dan ontstaat noemen wetenschappers een hemifusoom (groen en oranje). Beeld: UVA Health.

Wetenschappers bestuderen cellen al tientallen jaren. Toch hebben ze nu een nieuw onderdeel ontdekt: een hemifusoom.

Net zoals ons lichaam organen heeft die allerlei functies uitvoeren, hebben cellen organellen. Bekende voorbeelden zijn de celkern – waar het genetische materiaal ligt opgeslagen – en de mitochondriën – de bekende energiefabriekjes van een cel. Wetenschappers dachten inmiddels wel alle organellen te kennen, maar onderzoekers van de University of Virginia hebben nu toch een nieuwe ontdekt. Dat melden ze in Nature Communications.

Het organel, dat ze een hemifusoom hebben genoemd, is een kleine structuur die een rol speelt in het recyclen, sorteren, mixen en vervoeren van cellulair materiaal – zoals eiwitten en stofwisselingsproducten.

Wetenschappers hadden het organel nog nooit eerder ontdekt omdat het alleen verschijnt wanneer het nodig is en het bovendien erg klein is. Dankzij een geavanceerde beeldvormingstechniek, cryo-elektronentomografie, werd het nu wel zichtbaar. Hierbij werden cellen zeer snel ingevroren, waardoor vrijwel alle interne structuren – inclusief de hemifusomen – in hun natuurlijke staat behouden bleven. Deze techniek maakte het ook mogelijk om extreem kleine structuren met hoge resolutie in beeld te brengen.

Lees ook:

Bestelwagens en laadperron

De onderzoekers denken dat de hemifusomen een rol spelen in de vorming van vesikels, blaasachtige zakjes die cellulair materiaal mixen en door de cel transporteren. Mogelijk helpen ze ook bij het vormen van andere organellen die zijn opgebouwd uit meerdere vesikels.

“Je kunt vesikels zien als kleine bestelwagens in de cel”, zegt onderzoeker Seham Ebrahim in een persbericht. “Het hemifusoom is als een laadperron waar ze verbinding maken en vracht overbrengen. Het is een stap in het proces waarvan we het bestaan niet wisten.”

Hoewel hemifusomen nog nooit eerder waren gezien, komen ze volgens de onderzoekers verrassend vaak voor in sommige delen van onze cellen – vooral langs de celmembraan.

Complexe ziekten

Ze weten nog niet precies hoe en waarom hemifusomen zich vormen en weer verdwijnen. Dat willen ze nu gaan onderzoeken – net als wat er gebeurt als de hemifusomen niet goed functioneren. Problemen met de verwerking van cellulaire materialen liggen namelijk ten grondslag aan veel ziekten.

“Dit is nog maar het begin,” zegt Ebrahim. “Nu we weten dat hemifusomen bestaan, kunnen we ons gaan afvragen hoe ze zich gedragen in gezonde cellen en wat er gebeurt als het misgaat. Dat zou ons kunnen leiden naar nieuwe strategieën voor de behandeling van complexe ziekten.” Ze verwijst daarbij naar ziekten zoals alzheimer en het Hermansky-Pudlak-syndroom.

Bronnen: Nature Communications, University of Virginia, LiveScience

Cover_KIJK_7-8-2025

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 

PODCAST

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."