Dertigjarige Hubble schiet prachtplaat

Laurien Onderwater

07 January 2020 15:59

Hubble sterrenstelsel

2020 staat onder andere in het teken van Hubble’s dertigste verjaardag. En om dat te vieren, heeft de telescoop een reusachtig sterrenstelsel gefotografeerd.

Maak kennis met de koning der sterrenstelsels: UGC 2885 die ondanks zijn monsterlijke afmetingen de vriendelijke of slapende reus wordt genoemd. Het lijkt namelijk alsof het stelsel al miljarden jaren rustig gedijt. Ruimtetelescoop Hubble (die in april 1990 is gelanceerd) ving UGC 2885 op spectaculaire wijze in beeld. De foto werd onlangs op een bijeenkomst van de American Astronomical Society (AAS) op Hawaï gepresenteerd.

Lees ook:

Raadselachtig

De vriendelijke reus bevindt zich op een afstand van 232 miljoen lichtjaar van de aarde in het sterrenbeeld Perseus, en heeft een doorsnede van ruim 800.000 lichtjaar. Ter vergelijking: onze Melkweg heeft een diameter van nog geen 106.000 lichtjaar. Bovendien bevat UGC 2885 tien keer meer sterren dan het melkwegstelsel.

De Nederlandse astronoom Benne Holwerda besloot UGC 2885 met de ruimtetelescoop vast te leggen. Dit stelsel is, net als de Melkweg, een zogeheten balkspiraalstelsel: een sterrenstelsel met spiraalarmen en met een langgerekte balk van sterren en gas die dwars door de kern loopt.

Rubins sterrenstelsel

Hoe het balkspiraalstelsel zulke enorme afmetingen heeft kunnen krijgen, is voor Holwerda en zijn team een raadsel. Een aanwijzing is dat UGC 2885 redelijk geïsoleerd is in de ruimte en geen nabije sterrenstelsels heeft om tegenaan te botsen. Wellicht dat het zich voedt met gas uit zijn omgeving. Holwerda: “Het lijkt erop dat het wat luiert en langzaam groeit.”

Zelf heeft Holwerda UGC 2885 de bijnaam Rubins stelsel gegeven, naar de in 2016 overleden astronoom Vera Rubin. Rubin heeft in de jaren tachtig veelal onderzoek gedaan naar het reusachtige sterrenstelsel en Holwerda’s onderzoek is voor een groot deel geïnspireerd door Rubins werk.

AAS 2020

Op het 235ste congres van de AAS zijn nog meer bijzondere sterrenkundige ontdekkingen gepresenteerd. Zo hebben astronomen met behulp van telescopen van het European VLBI Network (EVN) een repeterende snelle radioflits waargenomen, afkomstig uit een spiraalstelsel. Deze fast radio burst (FRB) is de dichtstbijzijnde die ooit is gelokaliseerd, en is aangetroffen in een omgeving die radicaal afwijkt van die van eerdere flitsen (paper: Nature).

Een ander team presenteerde zijn resultaten van onderzoek naar gravitatiegolven (rimpelingen in de ruimtetijd en licht) die opnieuw zijn waargenomen. De zwaartekrachtsgolven zijn het resultaat van twee botsende neutronensterren. Het onderzoek zal worden gepubliceerd in The Astrophysical Journal Letters, en is nog niet peer-reviewed.

Bronnen: persbericht, Nature, Science Daily, de Volkskrant

BeelD: ESA/Hubble/Benne Holwerda

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 










Meer Space