James Webb maakt diepste opname ooit van het heelal

Laurien Onderwater

12 July 2022 09:57

James Webb kleurenfoto

Op maandagavond 11 juli presenteerde de Amerikaanse president Joe Biden de eerste kleurenfoto van de James Webb Space Telescoop. Nog nooit keek een telescoop zo diep het heelal in.

De meest geavanceerde ruimtetelescoop ooit, die met Kerst vorig jaar werd gelanceerd, laat zich nu al van zijn beste kant zien. De James Webb-ruimtetelescoop heeft namelijk de diepste opname ooit gemaakt. De NASA zou eigenlijk vandaag pas de eerste vier kleurenfoto’s van Webb laten zien, maar president Joe Biden kreeg op maandagavond de eer om alvast een plaat aan het publiek te tonen. Op die foto zien we het sterrenstelselcluster SMACS 0723 zoals dat er 4,6 miljard jaar geleden uitzag. Op de achtergrond zijn nog oudere sterrenstelsels te zien: sommige zijn zelfs 13 miljard jaar oud. Dat betekent dat ze niet lang na de oerknal zijn ontstaan.

Lees ook: James Webb-telescoop richt zijn blik op oneindig

Deze foto, genomen door Webbs Near-Infrared Camera (NIRCam), is een samenstelling van beelden op verschillende golflengten. De ruimtetelescoop deed er in totaal 12,5 uur over om deze opname te maken. © NASA/ESA/M. Jones

Hoe de Webb dat voor elkaar heeft gekregen? Door gebruik te maken van een zwaartekrachtlens. Dit is het effect waarbij verafgelegen ruimteobjecten worden vergroot door de zwaartekracht van tussenliggende objecten – in dit geval een ander sterrenstelsel. Je kunt een zwaartekrachtlens als een soort kosmisch vergrootglas of natuurlijke telescoop beschouwen.

Vanmiddag om 16.30 uur Nederlandse tijd presenteert de NASA tijdens een livestream de andere kleurenfoto’s van Webb. Bekijk hier hoe je de uitzending kunt volgen.

Waarin verschillen Webb en Hubble?

De James Webb-ruimtetelescoop is de grootste en krachtigste telescoop die ooit is gelanceerd. Hij treedt in de voetsporen van de Hubble-ruimtetelescoop, is ook op de website van de ESA te lezen, maar mag hij wel ‘de opvolger van Hubble’ worden genoemd? Strikt genomen niet, want deze twee kijkers zien niet hetzelfde. Zo richt Hubble zich op licht uit het zichtbare spectrum (oftewel: elektromagnetische straling met golflengtes tussen de 400 en de 800 nanometer), een deel van het ultraviolette licht (golflengtes korter dan 400 nanometer) en een deel van het infrarode licht (golflengtes langer dan 800 nanometer). De JWST ziet daarentegen veel meer infrarode golflengtes, maar slechts een deel van het zichtbare licht en helemaal geen ultraviolet. Een ander verschil met Hubble is de afstand waarop de JWST zijn werk zal doen: zo’n 1,5 miljoen kilometer van de aarde, wat vier keer zo ver is als de maan. Hubble bevindt zich slechts 600 kilometer hiervandaan.

Update 12 juli: de NASA heeft nog meer spectaculaire beelden vrijgegeven die zijn gemaakt door de James Webb-telescoop.

Op deze foto is een stervende ster in de Southern Ring Nebula te zien. Beide opnames zijn door Webb gemaakt: links met met de NIRCam met nabij-infrarode golflengten. De rechter plaat is van de MIRI en maakt gebruik van langere mid-infrarode golflengten.

Bron: NASA

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 










Meer Space