Zijn er ook witte gaten?

kijkmagazine

13 November 2017 12:59

witte gaten

Zwarte gaten zouden als een wormgat dienen: wat erin gaat, komt er op een andere plek in het universum uit. Wat nou als dit is hoe ons zonnestelsel is ontstaan?

De elfjarige Marnix Jacobovits de Szeged kreeg op school een aantal theorieën te horen over wat er in een zwart gat gebeurt. “Een van de opvallendste was dat een zwart gat als een soort wormgat zou dienen: alles wat erin gaat, komt er op een andere plek in het universum uit. Toen dacht ik: wat als dit is hoe ons sterrenstelsel en ons zonnestelsel zijn ontstaan?”

Tunnel

Het klopt dat er af en toe wordt gespeculeerd over combinaties van zwarte gaten, waar wel iets in kan vallen maar nooit iets uit kan komen, en zogenoemde witte gaten, waar juist alleen maar dingen uit kunnen komen. Het wormgat is dan een soort tunnel die de twee met elkaar verbindt.

Helaas zitten er wat haken en ogen aan dat idee. Allereerst klapt een wormgat dicht voordat er iets doorheen kan reizen (zie KIJK 8/2015). Het is daardoor maar de vraag of je een constructie kunt maken van een zwart gat, een wormgat en een wit gat waarbij materie in het zwarte gat verdwijnt, door het wormgat reist, en via het witte gat weer naar buiten komt.

Daarnaast weten we wel hoe een zwart gat kan ontstaan (dat gebeurt onder meer wanneer een zware ster aan het eind van zijn bestaan in elkaar stort), maar niet hoe je een wit gat zou kunnen krijgen. En zelfs als dat wel zo was, dan zou de materie die eruit komt zich ten gevolge van de zwaartekracht aan de grens van het witte gat verzamelen. Dat leidt ertoe dat een wit gat op korte termijn vanzelf in een zwart gat zou veranderen.

Oerknal

Ook hebben we geen wit gat nodig om het ontstaan van ons zonnestelsel te verklaren; dat proces begrijpen we goed genoeg om er geen exotische verschijnselen bij te hoeven halen. Wel zijn er wetenschappers die denken dat witte gaten er misschien voor hebben gezorgd dat vlak na de oerknal plekken in het heelal ontstonden met een net iets hogere dichtheid. Die plekken zouden later uitgroeien tot de sterrenstelsels die we nu zien.

Klopt die theorie, dan heeft Marnix dus in zekere zin gelijk dat het ontstaan van sterrenstelsels is te verklaren met witte gaten. Het overgrote deel van de sterrenkundigen denkt daar echter anders over. Witte gaten zijn een intrigerende mogelijkheid, maar het lijkt lastig om ze daadwerkelijk een plekje te geven in ons heelal.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK antwoordt’? Mail hem naar info@kijkmagazine.nl! Deze vraag kon je vinden in KIJK 9/2017.

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Bestel dan hier ons nieuwste nummer. Abonnee worden? Dat kan hier!










Meer KIJK antwoordt