Camera van supertelescoop in spe maakt eerste opname

Laurien Onderwater

09 September 2020 11:59

digitale camera

Hoe test je de sensoren van ’s werelds grootste digitale camera? Door er natuurlijk foto’s mee te nemen. Van bloemkool.

Momenteel zijn de ogen gericht op de Extremely Large Telescope die op een berg in Chili wordt gebouwd en in 2025 operationeel moet zijn. Maar ondertussen werken wetenschappers aan nog een ander technologisch hoogstandje dat over een paar jaar al in werking moet treden: het Vera C. Rubin Observatory, eveneens in Chili. Dit observatorium zal beschikken over de grootste digitale camera ter wereld. En onlangs zijn de sensoren van die toekomstige camera voor het eerst getest.

Lees ook:

3.200.000.000 pixels

Het hart van de camera is een 64 centimeter breed brandvlak (focal plane, het vlak door het brandpunt loodrecht op de as) dat uit 189 afzonderlijke sensoren bestaat. Het was een enorme uitdaging om die allemaal nauwkeurig te monteren, maar het is onderzoekers van het SLAC National Accelerator Laboratory in Californië gelukt.

Het team heeft nog niet alle componenten van de camera, zoals de lenzen, paraat. Daarom gebruikte het voor de test een gaatjescamera waarin de sensoren waren gemonteerd. De onderzoekers plaatsten de camera met de gevoelige sensoren in een cryostaat waar ze werden afgekoeld tot minus 101 graden Celsius – de optimale temperatuur voor de sensoren om onder te werken.

digitale camera
© Greg Stewart/S LAC National Accelerator Laboratory

Vervolgens nam het team foto’s van torentjesbloemkool. Niet omdat het zo’n lekkere groente is, maar omdat dit groen rijk aan details is. Daarnaast werd astrofysicus Vera Rubin, naar wie de toekomstige sterrenwacht is vernoemd, afgebeeld. Elke foto bestaat uit 3,2 miljard pixels. Met andere woorden, je hebt 378 4K ultra-HD tv’s nodig om de foto op ware grootte te bekijken.

eerste opname van digitale camera
De kop van torentjesbloemkool in 3,2 miljard pixels geschoten. © LSST CAMERA TEAM/SLAC/VRO

Grote telescoop, grote camera

Het Rubin-observatorium zal tien jaar besteden aan het maken van de meest gedetailleerde beelden van de zuidelijke hemel die ooit zijn gemaakt. Astronomen kunnen dan ruimteobjecten vastleggen die 100 miljoen keer zwakker zijn dan de zwakste sterren die we met het blote oog kunnen zien.

Steve Kahn, directeur van het observatorium, legt aan BBC News uit: “Als we dit luchtonderzoek willen voltooien, hebben we een grote telescoop en een grote camera nodig. Deze camera van drie miljard pixels bestrijkt ongeveer 10 vierkante graden aan de hemel.” Dit is groot genoeg om een deel van de lucht ter grootte van 40 volle manen vast te leggen.

Kahn: “We krijgen heel diepe beelden van de hemel. Maar wat nog belangrijker is, we krijgen een tijdsequentie. We zullen zien welke sterren in helderheid zijn veranderd en alles wat door de lucht is bewogen, zoals asteroïden en kometen.”

De volgende stap is de sensoren in de werkelijke camera, die zo groot is als een SUV, te monteren. Daarna ondergaan ze weer een paar tests. Verwacht wordt dat de camera van het observatorium eind 2022 de eerste foto’s van de lucht zal nemen – in plaats van beelden schieten van bloemkool.

Bronnen: SLAC National Accelerator Laboratory, BBC News, New Atlas

Beeld: Jacqueline Orrell/SLAC National Accelerator Laboratory

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 










Meer Tech