‘Onzichtbare inkt’ verraadt geknoei met apparatuur

Karlijn Klei

27 September 2020 12:00

inkt

Door zichzelf te wissen als het in aanraking komt met licht, zou deze onzichtbare boodschap verraden of er iemand stiekem aan de apparatuur gezeten heeft.

Sinds het ontstaan van het geschreven woord, heeft men manieren bedacht om de inhoud van sommige teksten alleen voor bepaalde mensen leesbaar te maken. Een voorbeeld is door gebruik te maken van onzichtbare inkt. Enkel met een speciale handeling, die natuurlijk alleen de bedoelde ontvanger kende, werd de geheime boodschap zichtbaar.  

Onderzoekers van de Michigan-universiteit hebben een vergelijkbaar mechanisme ontwikkeld. Niet op papier, maar een elektronische versie voor op chips in gevoelige apparatuur. In vakblad Advanced Optical Materials schrijft het team hoe de ‘inkt’ gebruikt zou kunnen worden om geknoei met apparaten door derden te onthullen.

Lees ook: Camouflagebedrijf maakt ‘onzichtbaarheidsschild’

Krimpen en rekken

Het mechanisme bestaat uit een laagje wolfraamdiselenide (WSe₂) – een halfgeleider – van drie atomen dik op een laag azobenzeen. Als azobenzeen blootgesteld wordt aan UV-licht krimpt het. Die krimp trekt als het ware aan de halfgeleideratomen die erbovenop liggen. Deze atomen rekken vervolgens uit waardoor de golflengte licht die wolfraamdiselenide uitstraalt ook verandert. Lokaal wordt die golflengte iets langer.

inkt
De letters U en M (voor Michigan-universiteit) geschreven met de ‘onzichtbare inkt’. Daar waar met de ‘UV-pen geschreven is’, is de golflengte licht dat uitgestraald wordt, iets langer geworden. Het resultaat: gele letters op een blauwe achtergrond. © Che-Hsuan Cheng/Excitonics and Photonics Lab/University of Michigan

Zo kan er met UV-licht een boodschap in de azobenzeen ‘geschreven’ worden. De onderzoekers spreken van een zelfaangedreven, zelfwisbaar ‘geheugen’. Informatie, zoals een symbool, (heel) simpele tekst, barcode, enzovoort kan zo tijdelijk in het materiaal op bijvoorbeeld een chip in gevoelige apparatuur opgeslagen worden. Alleen bij een bepaalde golflengte licht, kan de ontvanger de boodschap lezen.

Gevoelige apparatuur

De informatie wordt gewist als de chip (lees: de ‘onzichtbare inkt’), blootgesteld wordt aan zichtbaar licht. Ook zorgt een plotselinge verandering in temperatuur ervoor dat het azobenzeen ontspant en de geheime boodschap dus verdwijnt. Zo meent het team dat het mechanisme gebruikt worden om gevoelige apparaten mee te beveiligen. Ontvangers kunnen immers zien of er tussentijds iemand aangezeten (lees: opengemaakt) heeft.

Het duurt pakweg zeven dagen voor de azobenzeen van nature ontspant en de informatie zichzelf dus wist. De onderzoekers zijn onder meer bezig deze periode te verlengen.

Bronnen: Advanced Optical Materials, University of Michigan, New Atlas

Beeld: Che-Hsuan Cheng/Excitonics and Photonics Lab/University of Michigan

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 










Meer Nieuws