20 oktober 2025 15:00
Een van de hunebedden in Jordanië. Beeld: Susanne Kerner/ University of Copenhagen.
Archeologen hebben een bijzondere archeologische vindplaats in Jordanië blootgelegd. De meer dan 95 onderzochte hunebedden stammen uit de bronstijd en hadden waarschijnlijk een ceremoniële functie.
De vindplaats Murayghat in Jordanië ligt vlakbij de stad Madaba, in het westen van het land. Je vindt er verschillende clusters van hunebedden en staande, stenen structuren. Waar ze precies voor dienden is niet helemaal zeker, maar het sterke vermoeden bestaat dat ze een ceremoniële functie hadden in plaats van een huiselijke.
Lees ook:
De ceremoniële functie baseert projectleider en archeoloog Susanne Kerner van Københavns Universitet (Denemarken) onder meer op de vondsten die gedaan zijn in Murayghat. Archeologen vonden aardewerk en ander materiaal dat gebruikt wordt binnen een rituele context, zoals dierlijke hoornkernen, schrapers waarmee je vlees en huiden kan bewerken en uitzonderlijk grote kommen. Die laatste zouden gebruikt kunnen zijn tijdens feesten. De typologie (uiterlijk) van het aardewerk is ook gebruikt om de stenen structuren te dateren.
Voor de aanwezigheid van haarden en daken is geen bewijs gevonden, wat het vermoeden verder versterkt dat in deze stenen structuren niet gewoond werd.
Volgens Kerner kwam Murayghat op in een roerige tijd, vlak na het einde van de kopertijd, zo’n 5000 jaar geleden. De kopertijd kenmerkte zich door huiselijke nederzettingen, rijke symbolische tradities, koperen spulletjes en kleine cultische heiligdommen. Onderzoekers vermoeden dat klimaatverandering en sociale ontwrichtingen een einde maakten aan deze cultuur.
In de vroege bronstijd zochten mensen naar nieuwe vormen van rituele expressie. En dat is volgens Kerner terug te zien in Murayghat: “Tijdens onze opgravingen vonden we hunebedden, rechtopstaande stenen, en grote megalithische structuren die wijzen op rituele bijeenkomsten en gemeenschappelijke begravingen, en niet op woonruimtes.”
Uit de opgravingen bleek verder dat de architectuur uit een mix van tradities bestaat. Dat komt waarschijnlijk omdat hier verschillende groepen mensen samenkwamen, die allemaal hun eigen cultuur en traditie hadden.
Omdat de stenen structuren op een heuveltop liggen, zijn ze al vanaf een afstand goed zichtbaar. Dat, gecombineerd met de layout van de site, draagt bij aan het idee dat Murayghat een ontmoetingsplaats was voor de verschillende groepen in de regio.
Volgens de archeologen geven de opgravingen in Murayghat ons nieuwe inzichten hoe vroege beschavingen reageerden op sociale en ecologische veranderingen. “Ze bouwden monumenten, herdefinieerden sociale rollen en creëerden nieuwe vormen van gemeenschap”, aldus Kerner.
Bronnen: EurekAlert!, Levant
Duik in de wereld van wetenschap, technologie en ruimtevaart met KIJK! Ontdek de meest fascinerende achtergronden, baanbrekende ontwikkelingen en de spannendste verhalen uit de ruimte.
Wil jij niets missen én profiteren van een scherpe aanbieding? Word nu lid van KIJK en lees meer voor minder!
