Wetenschappers hebben een zwart gat gespot dat tijdens een uitbarsting enorm veel straling de ruimte in slingerde. Het is de krachtigste uitbarsting ooit gezien.

Zwarte gaten slurpen materiaal op dat te dichtbij komt. Maar ze zijn slordige eters, soms spugen ze een deel van het materiaal uit of laten ze een soort boertjes van straling. Bij zulke uitbarstingen kan enorm veel energie vrijkomen. Astronomen hebben nu de krachtigste uitbarsting van een zwart gat ooit gezien. Tijdens zijn piek was deze dertig keer helderder dan de vorige recordhouder en feller dan 10 biljoen zonnen. Dat is te lezen in het vakblad Nature Astronomy.

Lees ook:

• Dit is mogelijk het zwaarste zwarte gat ooit: 36 miljard keer meer massa dan de zon
• Wetenschappers zien mogelijk voor het eerst zwart gat ‘wakker worden’

Grote ster verscheurt

Het verschijnsel speelt zich af in een sterrenstelsel op zo’n 10 miljard lichtjaar afstand van de aarde. De uitbarsting, die met de pakkende naam J2245+3743 wordt aangeduid, is waarschijnlijk afkomstig van een superzwaar zwart gat in het centrum van het stelsel.

Volgens de onderzoekers is er eigenlijk maar één overtuigende verklaring voor deze uitzonderlijk felle uitbarsting: een zogenoemd tidal disruption event (TDE). Dit is een fenomeen waarbij de zwaartekracht van een superzwaar zwart gat een ster die te dichtbij komt verscheurt en langzaam opslokt.

Nog steeds bezig

Als de uitbarsting inderdaad het resultaat is van een TDE, schatten de onderzoekers dat het superzware zwarte gat zijn zinnen heeft gezet op een ster met minstens dertig keer zoveel massa als onze zon. De voorheen grootste uitbarsting van een zwart gat, met de bijnaam Scary Barbie, was dertig keer zwakker dan J2245+3743. Toen werd waarschijnlijk een ster opgegeten die drie tot tien keer zoveel massa als onze zon had.

Hoewel het hoogtepunt voorbij is, blijft J2245+3743 veel licht en straling produceren*. Het zwarte gat is dus nog steeds bezig de gigantische ster naar binnen te werken.

* Het licht van J2245+3743 heeft er zo’n tien miljard jaar over gedaan om ons te bereiken. De uitbarsting is dus eigenlijk al lang en breed voorbij, maar omdat wij het licht nu pas zien, lijkt het voor ons alsof hij nog steeds bezig is.

Bronnen: Nature Astronomy, Caltech

Duik in de wereld van wetenschap, technologie en ruimtevaart met KIJK! Ontdek de meest fascinerende achtergronden, baanbrekende ontwikkelingen en de spannendste verhalen uit de ruimte.

Wil jij niets missen én profiteren van een scherpe aanbieding? Word nu lid van KIJK en lees meer voor minder!

Ga naar de aanbieding!