Toetanchamon en de eerste Amsterdammer: vijf historische gezichten gereconstrueerd

Naomi Vreeburg

11 november 2025 12:00

Alewijn gezicht reconstructie

Met geavanceerde scans, tabellen en DNA-onderzoek reconstrueren wetenschappers gezichten uit het verleden. Vijf voorbeelden.

Make-over

Gezichtsreconstructie van Gustav/Gertrud
Beeld: Oscar Nilsson.

In 1628 zonk het Zweedse oorlogsschip Vasa tijdens zijn eerste vaart. Onder de slachtoffers was een man die onderzoekers reconstrueerden en de naam Gustav gaven. Uit DNA-onderzoek bleek later echter dat het om een vrouw ging: Gertrud. In 2023 werd haar gezicht opnieuw nagebootst.

Man met inhoud

Gezichtsreconstructie van farao Toetanchamon
Beeld: Cícero Moraes, et al.

Door de jaren heen zijn er meerdere gezichtsreconstructies gemaakt van farao Toetanchamon. De nieuwste versie geeft extra inzicht in zijn opvallende gelaatstrekken. Met behulp van CT-scans en röntgenfoto’s ontdekten archeologen dat zijn schedel iets langer was dan gemiddeld én dat hij een relatief groot hersenvolume had.

Blikvanger

Gezichtsreconstructie van Avgi
Beeld: Oscar Nilsson.

Zo’n 220 uur was ervoor nodig om elk spiertje in het gezicht van deze jongedame te reconstrueren. Over het leven van deze vermoedelijk 18-jarige weten we weinig. Haar 9000 jaar oude botten werden gevonden in een grot in Centraal-Griekenland. Ze kreeg dan ook een Griekse naam: Avgi, wat dageraad betekent. Avgi trok de aandacht van het grote publiek vanwege haar wat starre blik.

Oerburger

Gezichtsreconstructie van Alewijn
Beeld: Monumenten en Archeologie Gemeente Amsterdam.

In 1963 ontdekten onderzoekers skeletresten van een man in een boomstamgraf bij de Oude Kerk te Amsterdam. Alewijn, zoals hij is genoemd, leefde vermoedelijk tussen 1150 en 1250 en behoorde daarmee tot de eerste generatie bewoners van de nederzetting aan de Amstelmonding. Fysisch antropoloog Maja d’Hollosy maakte onlangs een gezichtsreconstructie van de Amsterdammer, die tussen de 20 en 25 jaar oud was toen hij stierf.

Grottenman

Gezichtsreconstructie van Cheddar Man
Beeld: Justin Tallis/AFP/Getty Images.

In een grot in het Britse Somerset vinden archeologen in 1903 het bijna complete skelet van een 10.000 jaar oude Homo sapiens. Decennia later bleek uit DNA-analyse dat hij een donkere huid had, maar lichte ogen. Een gezichtsreconstructie van deze zogenoemde Cheddar Man werd in 2018 aan het publiek getoond. Hij was een Europese jager-verzamelaar uit de middensteentijd.

Hoe dicht naderen deze gezichtsreconstructies de werkelijkheid eigenlijk? In de extra dikke wintereditie van KIJK lees je daar alles over. Bestel dit nummer in onze webshop, of eenvoudig via de knop hieronder.

PODCAST

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."