Volgens sommigen zou Vincent van Gogh, toen hij nog leefde, geen enkel kunstwerk hebben verkocht. Klopt dat verhaal wel?

Er gaan verschillende versies van het verhaal rond. Volgens de ene verkocht Van Gogh helemaal niks, nada, noppes, volgens andere zou hij welgeteld één schilderij hebben weten te slijten. Dat zou De rode wijngaard zijn, een doek uit 1888. De Belgische schilderes Anna Boch, zus van Van Goghs vriend Eugène Boch, schafte het aan voor 400 Franse francs.

Het gebrek aan succes bij leven contrasteert met Van Goghs gigantische populariteit na de dood – en is extra zuur vanwege zijn tragische levensloop vol (psychische) ziekten en uiteindelijk suïcide. Maar hoe sterk het verhaal ook is dat Vincent van Gogh tijdens zijn leven nul of hooguit één werk verkocht, het is simpelweg onjuist.

Lees ook:

• Sprinkhaan na 128 jaar ontdekt in een Van Gogh
• Van maanden naar uren: wetenschapper bedenkt manier om beschadigde schilderijen snel te herstellen

Van Gogh verkocht al vroeg in zijn carrière tekeningen

“We weten niet precies hoeveel Van Gogh tijdens zijn leven verkocht heeft, maar in ieder geval meer dan een paar”, meldt het Van Gogh Museum in Amsterdam. Al vrij vroeg in zijn kunstenaarscarrière sleet de geboren Zundertenaar bijvoorbeeld een flink aantal pentekeningen aan zijn oom Cor, kunsthandelaar van beroep.

In een brief aan broer Theo schrijft hij hierover: “Theo, het is bijna wonderbaarlijk!!! C.M. komt, bestelt 12 kleine pentekeningen bij mij, gezichten op Den Haag, na er een paar gezien hebben die af waren (…), voor een rijksdaalder per stuk, de door mij vastgestelde prijs. Met de belofte dat als ik ze naar zijn zin maak, hij er nog 12 zal bestellen, maar waarvoor hij de prijs hoger zal bepalen dan ikzelf.”

Meerdere schilderijen verkocht

Zijn eerste schilderij verkocht hij volgens de experts van het Van Gogh Museum aan de Parijse verf- en kunsthandelaar Julien Tanguy. Daarnaast sleet broer Theo een van zijn werken aan een Londense galerie. En dan is er dus De rode wijngaard (een uitsnede van dat schilderij zie je hierboven) en mogelijk nog meer. Eerlijk is eerlijk: vergeleken met zijn postume succes stelt het nog altijd weinig voor. Maar het was in elk geval íets.

Deze vraag werd beantwoord in de rubriek ‘Klopt dat wel?’ in KIJK Geschiedenis 5/6 van 2025. Deze extra dikke editie, met behalve historische vragen en antwoorden ook artikelen over bijvoorbeeld de bokkenrijders, Achilles en grensconflicten tussen Nederland en België, kun je bestellen in onze webshop, of eenvoudig via de knop hieronder.

Tekst: Berry Overvelde