Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Een beschadigd vijftiende-eeuws schilderij is in slechts enkele uren visueel hersteld door er een soort lamineervel overheen te plaatsen.
In de loop van honderden jaren raken schilderijen beschadigd, onder andere door licht, luchtkwaliteit, temperatuurschommelingen en chemische reacties in de verflagen. Dit kan ervoor zorgen dat er scheuren, verkleuringen en schilferingen ontstaan. Het herstellen van schilderijen is een duur en arbeidsintensief proces. Werktuigbouwkundige en kunstliefhebber Alex Kachkine bedacht een veel snellere manier en beschrijft die in Nature.
Lees ook:
- Camera neemt foto met duizend jaar lange sluitertijd
- In 1911 werd de Mona Lisa op klaarlichte dag gestolen
57.314 kleuren
Traditioneel worden beschadigde schilderijen zorgvuldig met de hand hersteld. Dit kan enorm veel tijd in beslag nemen, van enkele weken tot meerdere jaren. Tegenwoordig is het mogelijk om scans te maken van de schilderijen en ze digitaal, met behulp van AI, te herstellen. Dat gaat vele malen sneller. Maar de meeste mensen kijken in een museum natuurlijk liever naar het echte werk dan een digitale versie op een scherm.
Kachkine heeft nu iets bedacht om een digitaal kunstwerk te gebruiken voor het snel herstellen van het origineel. Hij scande een vijftiende-eeuws schilderij van een anonieme Nederlandse kunstenaar aan wie de naam ‘Meester van de Aanbidding der Wijzen uit het Prado’ is gegeven. Vervolgens analyseerde computersoftware de grootte, vorm en positie van de beschadigde gebieden en vulde die in, onder andere door te kijken naar de omliggende kleuren en vergelijkbare patronen elders in het schilderij. De software identificeerde in totaal 5612 zones die hersteld moesten worden en vulde die in met 57.314 kleuren. Het gezicht van een kind, dat op het schilderij ontbreekt, werd gebaseerd op een ander werk van dezelfde kunstenaar.
Vervolgens zijn de correcties op een soort lamineervel geprint. Kachkine hing dat ‘masker’ over het schilderij zodat de geprinte correcties de beschadigingen bedekken en de rest van het origineel nog steeds te zien is door het doorzichtige vel. Kachkine schat dat het meer dan 230 uur zou hebben gekost om het schilderij met de hand te herstellen. Het maken van het masker duurde daarentegen slechts 3,5 uur.

Meer kunst te zien
Een ander voordeel van deze herstelmethode is dat het masker ook weer verwijderd kan worden en dat daarna het oorspronkelijke schilderij te zien is. Hierdoor blijft zichtbaar welke aanpassingen zijn gedaan en welke delen van het schilderij nog origineel zijn – iets wat na traditionele herstelmethodes vaak niet mogelijk is.
Er liggen veel beschadigde schilderijen in museumdepots die misschien nooit tentoongesteld zullen worden omdat het te duur en te veel werk is om ze te herstellen. “Hopelijk is er met deze nieuwe methode een kans dat we meer kunst te zien krijgen,” zegt Kachkine in een persbericht, “daar zou ik heel blij mee zijn.”
Kachkine benadrukt wel dat deze methode alleen kan worden gebruikt voor schilderijen met een egale vernislaag en dus een glad oppervlak. De textuur van de verf kan namelijk invloed hebben op het aanbrengen van het lamineervel.
Bronnen: Nature, Nature News & Views, MIT via EurekAlert!