Historicus Robert Gerwarth is er in geslaagd een behoorlijk dikke biografie van nazi Reinhard Heydrich samen te stellen.
Als je iemand vraagt om een aantal nazikopstukken op te sommen, krijg je waarschijnlijk namen te horen als Hitler, Himmler, Goebbels en Göring. Alleen als je te maken hebt met een echte ‘liefhebber’, komt vervolgens ook Reinhard Heydrich voorbij. Toch leidde deze modelnazi een hele waslijst aan veiligheids- en politieorganisaties van het Derde Rijk en was hij een belangrijke verantwoordelijke voor heel wat gruwelijkheden, waaronder de Jodenvervolging.
Waarom we Heydrich af en toe ‘een beetje vergeten’, zal twee redenen hebben. Ten eerste werd hij in 1942 vermoord, waardoor hij de tweede helft van de Tweede Wereldoorlog heeft gemist. Ten tweede hield hij, in tegenstelling tot bijvoorbeeld propagandaminister Joseph Goebbels, geen dagboek bij en bleef er ook weinig van zijn persoonlijke correspondentie bewaard, wat hem mysterieuzer maakt dan zijn collega’s. Toch is Robert Gerwarth, directeur van het Centre for War Studies van University College Dublin, erin geslaagd om een behoorlijk dik boek over hem samen te stellen. De veelzeggende naam: Hitlers beul.
Wie daarbij een echte biografie verwacht, komt een beetje van een koude kermis thuis. Of het nu aan het gebrek aan bronmateriaal of de vrij afstandelijke aanpak van de auteur ligt: ook na honderden bladzijden over Heydrich en zijn verrichtingen te hebben gelezen, heb je niet écht het gevoel dat je in zijn hoofd bent gekropen.
Wel kom je te weten wat hem in elk geval níet dreef: Gerwarth ontkracht de mythe dat Heydrich zelf van Joodse afkomst zou zijn en om dat te verbloemen zo hard optrad tegen zijn ‘rasgenoten’. Zo makkelijk laat de verandering van een sportieve, muzikale jongen uit een welgesteld gezin in een monster dat onder meer ‘de slager van Praag’ werd genoemd zich helaas niet verklaren…
Score: **** | 451 pagina’s | € 24,95