02 december 2025 09:00
Uit nieuw paleontologisch onderzoek blijkt dat anaconda’s miljoenen jaren geleden hun maximale grootte bereikten en sindsdien niet gekrompen zijn. Dat maakt ze uniek, want andere reuzensoorten zijn allang uitgestorven.
In de tropische bossen en moerassen van Zuid-Amerika kronkelt een slang die veel mensen de stuipen op het lijf jaagt: de anaconda. Het zijn uitstekende zwemmers en deinzen er zelfs niet voor terug om een jaguar aan te vallen. Maar het is vooral hun reusachtige voorkomen dat indruk maakt. En wat blijkt? 12,4 miljoen jaar geleden waren ze net zo groot.
Lees ook:
Tijdens het mioceen werden dieren groter dan dat ze nu zijn. De aarde was veel warmer en natter, en er was een overdaad aan voedsel beschikbaar. Dat stelde dieren in staat om reusachtige proporties aan te nemen. Zo was er Purussaurus, een kaaiman van maar liefst twaalf meter. De zoetwaterschildpad Stupendemys kon ruim drie meter lang worden.
En de anaconda? Nou, die is nog steeds even groot. Vlak na hun verschijning in het tropische Zuid-Amerika, zo’n 12,4 miljoen jaar geleden, groeiden ze uit tot de gigantische slang die we nu kennen. Hun lengte schommelde zo tussen de vier en vijf meter en is na al die jaren niet kleiner geworden.
Dat de anaconda miljoenen jaren geleden precies even lang werd als nu, konden paleontologen concluderen door 183 gefossiliseerde rugwervels te analyseren, gevonden in Venezuela. Die waren samen goed voor minstens 32 slangen. De maat van een rugwervel geeft een betrouwbare indicatie van hoe lang een slang geweest moet zijn.
Daarna combineerden ze de resultaten van hun opmetingen met informatie over andere fossielen uit Zuid-Amerika. Zo konden ze uitrekenen hoe lang de anaconda miljoenen jaren geleden moet zijn geweest. Precies even lang als de moderne slang dus.
Volgens Andrés Alfonso-Rojas, een PhD-student aan de University of Cambridge en leider van het onderzoek, is het een verrassende uitkomst. Voorheen werd gedacht dat de anaconda’s in het mioceen veel groter zouden moeten zijn geweest dan de moderne slangen, omdat slangen zo gevoelig zijn voor temperatuur. Toen het klimaat afkoelde, krompen de slangen, zo was de gedachte. Maar dat is dus niet zo.
“We hadden verwacht dat de oude anaconda’s zeven of acht meter zouden zijn, maar daar hebben we geen bewijs voor gevonden”, aldus Alfonso-Rojas.
Het is ook opvallend dat de anaconda het veranderende klimaat überhaupt heeft overleefd. “Andere soorten, zoals reusachtige krokodillen en schildpadden, zijn na het mioceen uitgestorven, waarschijnlijk omdat het klimaat afkoelde en de geschikte habitatten kleiner werden”, vertelt Alfonso-Rojas.
De moderne anaconda leeft in het Amazonegebied. Dat leefgebied lijkt sterk op hoe het noorden van Zuid-Amerika er tijdens het mioceen uitgezien moet hebben. Het leefgebied van de anaconda is momenteel nog groot genoeg en er lopen voldoende prooien rond om zijn grote formaat te behouden. Alfonso-Rojas: “Ze hebben enorm veel veerkracht.”
Bronnen: Journal of Vertebrate Paleontology, EurekAlert!
Duik in de wereld van wetenschap, technologie en ruimtevaart met KIJK! Ontdek de meest fascinerende achtergronden, baanbrekende ontwikkelingen en de spannendste verhalen uit de ruimte.
Wil jij niets missen én profiteren van een scherpe aanbieding? Word nu lid van KIJK en lees meer voor minder!
