Volgens wetenschappers is de sterke drank Atomik van appels rond Tsjernobyl veilig, maar toch namen de Oekraïense autoriteiten de eerste flessen in beslag.

Zou jij het achterover gooien, een shotje apfel uit Tsjernobyl? Rondom de verwoeste kerncentrale is de grond nog steeds verontreinigd met radioactief strontium en cesium. Toch is daar volgens een groep wetenschappers met goede voorzorgsmaatregelen best landbouw te bedrijven. De Oekraïense autoriteiten lijken het er niet op te hebben. Op 6 mei namen ze de eerste 1500 flessen Atomik wodka in beslag bij de distilleerderij in Uzhorod.

Lees ook:

• Eerste product uit vervreemdingszone: Tsjernobyl-wodka
• Kernramp Tsjernobyl: 35 jaar later

Stralingsvrij

Vijfendertig jaar na de kernramp bij Tsjernobyl ligt het gebied rond de verwoeste kerncentrale er nog steeds verlaten bij. Hier ontplofte op 26 april 1986 een van de reactoren, waardoor radioactief materiaal over heel Europa waaide. De zwaar besmette vervreemdingszone van 4000 vierkante kilometer rond de kerncentrale is nog steeds verboden gebied voor bewoners en bedrijven. Ook buiten die zone moet landbouw aan strenge eisen voldoen om geen radioactief materiaal te verspreiden.

Maar wat nou als er buiten de vervreemdingszone tóch wat is te verbouwen? In 2019 startte de Britse wetenschapper Jim Smith (universiteit van Portsmouth, UK) samen met Oekraïense collega’s een proefproject om daar achter te komen. Het team produceerde wodka met graan van een testveld in de vervreemdingszone en noemde het Atomik. Volgens professionele stralingslabs was die veilig: net zo stralingsvrij als normale sterke drank.

Sociaal project

Als sociaal project besloten Smith en zijn collega’s om een bedrijf op te zetten dat appeldrank zou stoken van boomgaarden buiten de verboden zone. Met nieuwe banen en door vijfenzeventig procent van de winst te doneren aan de gemeenschap wilden ze de gehavende economie in de regio een zet in de rug geven. Dat plan stuit nu op een onderzoek van de openbare aanklager in Kiev.

“Het lijkt erop dat ze ons ervan beschuldigen dat we BTW-stempels hebben vervalst,” stelt Smith in een persbericht van Atomik, “maar dat slaat nergens op, omdat wij voor de Britse markt produceren en daar al belasting hebben betaald.”

Smith’s collega-onderzoeker en -brouwer Gennady Laptev, die vlak na de Tsjernobyl-ramp al betrokken was bij opruimacties in het gebied: “Met ons werk steunen we mensen die getroffen zijn door de enorme sociale en economische nasleep van Tsjernobyl. We hopen dit probleem snel op te lossen zodat we weer aan het werk kunnen.”

Bronnen: BBC News, persbericht

Beeld: University of Portsmouth

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!