Zijn bacteriën uit Kreta ons geheime wapen in de strijd tegen muggen?

Tim Tomassen

08 juli 2025 09:00

bacteriën mug

Wetenschappers hebben bacteriën ontdekt die stoffen produceren die de larven van ziekteverwekkende muggen efficiënt kunnen doden.

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) sterven jaarlijks meer dan 700.000 mensen aan ziektes die worden verspreid door muggen. Pogingen om ziekteverwekkende soorten onder controle te houden verlopen moeizaam. Veel muggen zijn inmiddels resistent tegen de meeste insecticiden.

Mogelijk krijgen we nu hulp uit een onverwachte hoek. Onderzoekers hebben op het Griekse eiland Kreta namelijk bacteriën gevonden die de larven van de muggensoort Culex pipiens molestus heel effectief kunnen doden. De volwassen insecten van deze soort kunnen virussen overbrengen die ziektes zoals westnijlkoorts en riftdalkoorts veroorzaken. De onderzoekers schrijven erover in het vakblad Applied and Environmental Microbiology.

Lees ook:

Meer dan 100 bacteriën

De onderzoekers vonden deze bacteriën in 186 monsters die ze hadden verzameld op 65 locaties op Kreta. Het waren onder andere monsters van de bodem, de aarde rond plantenwortels, plantweefsel, water, en dode insecten.

Na het verzamelen keken ze wat er gebeurde als ze de bacteriën uit de monsters samenbrachten met larven van Culex pipiens molestus. Meer dan honderd bacteriesoorten bleken alle larven binnen zeven dagen te doden – 37 daarvan deden dat zelfs binnen drie dagen.

Milieuvriendelijk

Verdere analyses toonden aan dat deze snelwerkende bacteriën de larven niet doodden via een infectie, maar met moleculen die ze uitscheidden, zoals eiwitten en metabolieten. Daar werden de onderzoekers enthousiast van. Je zou de bacteriën deze stoffen namelijk in grote industriële tanks kunnen laten produceren om die vervolgens te gebruiken voor het maken van insecticiden. Je hoeft daardoor in het middel zelf geen bacteriën in leven te houden.

Bovendien zou een insecticide op basis van deze stoffen een milieuvriendelijk alternatief kunnen zijn voor traditionele chemische varianten. Ze breken namelijk veel sneller af, waardoor ze zich niet ophopen in de natuur. Daarnaast zijn deze stoffen vaak veel specifieker en zijn daardoor minder schadelijk voor andere insecten, zoals bijen en vlinders.

Maar zover is het nog lang niet. De onderzoekers gaan nu eerst kijken naar de chemische samenstelling en de werking van de moleculen. Daarna kunnen ze pas onderzoeken of het mogelijk is om er daadwerkelijk een biologische insecticide van te maken. Toch gaan ze nu al kijken of de stoffen ook effectief zijn tegen andere ziekteverwekkende muggensoorten.

Bronnen: Applied and Environmental Microbiology, ASM via EurekAlert!

Cover_KIJK_9_2025_website

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 

PODCAST

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."