Verbeterde luchtkwaliteit kan jaarlijks 250.000 levens redden

Roeliene Bos

06 mei 2025 17:00

weel uitstoot, luchtvervuiling

Het aanpakken van luchtvervuiling en de uitstoot van broeikasgassen is niet alleen goed voor het klimaat – het kan ook elk jaar honderdduizenden mensenlevens redden. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de University of Leeds (VK).

Volgens klimaatwetenschappers van de University of Leeds zouden er in 2050 tot wel 250.000 minder vroegtijdige doden per jaar kunnen vallen in Europa, mits we serieus werk maken van het terugdringen van luchtvervuiling en broeikasgassen. 

“Luchtvervuilende stoffen, broeikasgassen en aerosolen zijn eigenlijk hetzelfde: het zijn twee kanten van dezelfde medaille”, zegt hoofdonderzoeker Jim McQuaid in een persbericht. Hoe hebben hij en zijn team de gevolgen van deze stoffen precies onderzocht?

Lees ook:

Verbeterde luchtkwaliteit: scenario voor 2050

Om uit te rekenen hoe groot de voordelen zijn van een schonere, Europese lucht, maakten de onderzoekers gebruik van een computermodel. Ze lieten het drie scenario’s uitrekenen – één waarin er weinig maatregelen worden genomen om klimaatverandering tegen te gaan, één met een gemiddeld aantal maatregelen en één met een hoog aantal maatregelen – zodat ze konden zien hoe de lucht ervoor zou staan in 2050. 

In het gemiddelde scenario werden er vooral maatregelen getroffen om de uitstoot van de woningbouw, industrie en transport terug te dringen. In het laatste scenario namen ze ook de uitstoot van de agricultuur mee. 

Hoewel beide scenario’s de ongelijke gevolgen van luchtvervuiling terugdringen, verbetert alleen in het laatste scenario de luchtkwaliteit in heel Europa significant. Ook daalt het algehele sterftecijfer drastisch – tot wel 250.000 doden per jaar. 

Miljoenen doden door luchtvervuiling

Het klinkt misschien als een open deur, maar luchtvervuiling is ontzettend schadelijk voor de menselijke gezondheid. Geschat wordt dat er jaarlijks wereldwijd zo’n 8 miljoen mensen door overlijden. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie staan de gevolgen van fijnstof inmiddels op gelijke voet met die van tabak en een ongezond dieet.

Fijnstofdeeltjes zijn zó klein, dat ze zich via de bloedstroom in je hele lichaam kunnen nestelen. Word je blootgesteld aan zulke vervuiling, dan verhoogt dat je risico op beroertes, hartziekten, longziekten, diabetes en neurologische aandoeningen.

Oneerlijke verdeling

Maar de gevolgen van deze luchtvervuiling treffen niet iedereen even hard. Uit het onderzoek van de University of Leeds blijkt dat de fijnstofconcentraties in 2014 aanzienlijk hoger lagen in Centraal- en Oost-Europa dan in West-Europa. De hoogste waarden werden gemeten in de Povlakte in Italië, delen van Bosnië en Herzegovina en het zuiden van Polen.

In die regio’s vallen ook gemiddeld meer doden vanwege de vervuilde lucht dan elders in Europa. Een betere Europese luchtkwaliteit zou deze ongelijkheid deels kunnen wegwerken, menen de onderzoekers.

Gezondheid en klimaat 

Uit het onderzoek werd duidelijk dat het terugdringen van broeikasgassen hand in hand gaat met het verminderen van fijnstof. Zou de uitstoot van koolstofdioxide in 2050 netto op nul uitkomen, dan zou er bijvoorbeeld in Parijs 90 procent minder fijnstof voorkomen.

“Dit onderzoek laat duidelijk zien dat er directe gezondheidsvoordelen zitten aan een verminderde uitstoot van koolstofdioxide”, aldus McQuaid. 

Bron: Earth’s Future

Beeld: Pixabay

Cover KIJK 6-2025

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 

PODCAST

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."