Bonobo’s hebben het door als jij iets niet weet

Evelyne Tuijp

06 februari 2025 12:00

Bonobo

Bonobo’s weten net als mensen of een ander informatie mist. Dit is een belangrijke eigenschap voor effectieve communicatie en samenwerking.  

Het vermogen om je voor te stellen wat een ander denkt, ‘The Theory of Mind’, oftewel de theorie van de geest, wordt vaak als unieke eigenschap toegekend aan de mens. Maar we zijn toch niet de enige die dit kunnen. Onderzoek van de John Hopkins Universiteit, gepubliceerd in het tijdschrift PNAS, laat zien dat ook bonobo’s lijken te begrijpen welke kennis een ander heeft.

Lees ook:

Aanwijzen van lekkernijen

Onderzoekers bestudeerden het gedrag van drie bonobo’s in gevangenschap. Een van de onderzoekers, Luke Townrow, zat in de testopstelling tegenover de aap. De aap zat achter een hekje. Tussen hen lagen drie omgekeerde bekers. Een tweede onderzoeker legde steeds onder één van de drie bekers een lekker druifje. Op dat moment zat er een barrière tussen de bekers en Townrow. De aap kon dan zien dat Townrow niet kon weten waar het druifje lag.

Bij een tweede versie van het experiment zat er een raampje in de barrière en konden zowel de aap als de onderzoeker zien waar het druifje onder werd gelegd. Bij beide vormen vroeg de onderzoeker: ‘Waar is de druif?’

Om de druif te krijgen, moesten de bonobo’s de locatie hiervan aanwijzen. En dat deden ze. Wanneer de barrière er was, wezen ze 20 procent vaker dan wanneer de onderzoeker vrij zicht had. Het is volgens Townrow duidelijk dat de apen probeerden te communiceren waar de druif lag. Als de bonobo zag dat de onderzoeker dat al wist omdat er een raam in de barrière zat, bleef hij vaak rustig wachten.

Schets van experiment met bonobo
De twee versies van het experiment vanuit het perspectief van de bonobo. Beeld: Townrow et al., PNAS.

Sociale eigenschap

Doorhebben wat een ander niet weet, wordt gezien als een geavanceerde sociale eigenschap van de mens. Dit vermogen ondersteunt veel unieke aspecten van de mens, zoals lesgeven en taal. Omdat we deze aspecten alleen bij de mens zien, werd gedacht dat dieren de vaardigheid niet bezitten. Maar dit onderzoek laat zien dat bonobo’s deze eigenschap met ons delen.

De bevindingen sluiten mooi aan op een eerder onderzoek. Daarin zagen wetenschappers dat chimpansees andere chimpansees waarschuwen als zij potentiële bedreigingen niet doorhebben. Beide resultaten laten zien dat apen meer sociale vaardigheden hebben dan we ze vaak toekennen.

In onderstaande video zie je hoe een bonobo aanwijst onder welke beker de druif ligt.

Bronnen: PNAS, Cell Press via EurekAlert!, New Scientist

Beeld: Ape Initiative

KIJK 4-2025 cover

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 

Meest gelezen

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Bestel nu!