De havikarend profiteerde van covid

Paul Serail

02 december 2025 15:00

havikarend

2020 was het meest succesvolle jaar voor de havikarend in de afgelopen dertig jaar. Dankzij de coronapandemie.

Biologen van de University of Granada in het zuiden van Spanje houden al 31 jaar bij hoeveel havikarenden er broeden. Ook noteren ze hoeveel kuikens de roofvogels weten groot te brengen. Nooit waren de arenden zo succesvol als in 2020. Met dank aan de lockdown.

Lees ook:

Verplicht thuis

Tijdens het eerste jaar van de coronapandemie kende Spanje een strenge lockdown. Spanjaarden moesten binnen blijven, sporten mocht niet. De biologen vermoeden dat die maatregel goed uitpakte voor de havikarend, een bedreigde diersoort. Vooral op plaatsen waar normaal gesproken aardig wat mensen komen, deed de vogel het beter dan in andere jaren.

De lockdown viel precies samen met de periode waarin de jongen uit het ei komen en de tijd waarin de kuikens opgroeien. Dankzij de lockdown waren er een keer geen wandelaars, mountainbikers en rotsklimmers die de rust verstoren in de buurt van de nesten van de roofvogels. En geen jagers. Plus: mensen rijden doorgaans in auto’s het leefgebied van de arenden in. Nog een belangrijke veroorzaker van ellende voor de vogels.

De onderzoekers schrijven in het vakblad Biological Conservation dat de aanwezigheid van mensen een grotere invloed heeft op het voortplantingssucces van de roofvogels dan natuurlijke factoren. In het zuiden van Spanje kan dat bijvoorbeeld droogte zijn, of de hoeveelheid prooidieren in het gebied. Mogelijk laat het jaar 2020 zien hoe succesvol havikarenden van nature zouden zijn, als er geen mensen in de buurt zijn. 

Naast wandelaars, mountainbikers en klimmers maken jagers het ook moeilijk voor de roofvogels. Met name bij de jacht op patrijzen worden ook nogal eens roofvogels gedood. Daarnaast belandt er door de jacht met geweren lood in de natuur, wat voor veel dieren een giftige stof is. 

Eenmalige kans

De lockdown was een unieke kans om de invloed van de aanwezigheid van mensen op het succes van de oudervogels te achterhalen. De biologen kregen toestemming om ondanks de beperkingen toch op pad te gaan voor hun onderzoek. 

Om de havikarend beter te beschermen, zou het goed zijn om te stoppen met de jacht op patrijzen, schrijven de onderzoekers. Voor Spanjaarden is de jacht een traditie. Maar de methode, waarbij jagers een lokgeluid gebruiken, is officieel al verboden onder de in Europa geldende jachtwetten. 

Daarnaast laat de studie zien dat het verstandig zou zijn als minder mensen de nestende vogels verstoren. Dat betekent minder wandelen, fietsen en klimmen, vooral tijdens het broedseizoen. 

Bronnen: University of Granada, Biological Conservation

Beeld: University of Granada

Cover van KIJK 1-2026

Duik in de wereld van wetenschap, technologie en ruimtevaart met KIJK! Ontdek de meest fascinerende achtergronden, baanbrekende ontwikkelingen en de spannendste verhalen uit de ruimte.

Wil jij niets missen én profiteren van een scherpe aanbieding? Word nu lid van KIJK en lees meer voor minder!

Reageren? Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Verplichte velden zijn gemarkeerd met *

PODCAST

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."