Gevaar? Trillen maar!

Karlijn Klei

24 July 2019 10:59

Zeevogels in het ei blijken de rest van het nest te kunnen waarschuwen voor gevaar door met hun eierschalen te trillen.

Een nest pasgeboren vogeltjes maakt een hoop lawaai, maar ook ongeboren kuikens zijn in staat hun zegje te doen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek gepubliceerd in vakblad Nature Ecology & Evolution. Zeevogeleieren blootgesteld aan de noodkreten van volwassen vogels zouden zo hun nog ongeboren broertjes en zusjes vanuit het ei kunnen waarschuwen voor loerende roofdieren door met hun eierschalen te trillen.

Lees ook:

Geelpootmeeuw

Op Sálvora, een eiland langs de kust van Noord-Spanje en een broedplaats voor zeevogels, verzamelden onderzoekers 90 geelpootmeeuweieren (Larus michahellis). Ze verdeelden de eieren in nesten van drie.

Zes dagen voor de eieren uitkwamen, namen de onderzoekers vier keer per dag op willekeurige momenten twee eieren uit elk nest. Telkens drie minuten lang kregen deze ongeboren meeuwtjes ofwel de alarmroep van volwassen vogels te horen (die duidden op de aanwezigheid van een roofdier), of werden de eieren blootgesteld aan ruis. Dit herhaalden de onderzoekers tot de eieren uitkwamen.

Een van de geluiddozen waarin de eieren ofwel ruis ofwel noodkreten te horen kregen (a), en foto’s van eieren (b en c), de broedplaats (d) en een kuiken (e). © Noguera & Velando, 2019/Nature Ecology & Evolution

Stresshormoon

Wat bleek: de eieren (lees: de ongeboren vogeltjes) reageerden op de noodkreten door (sterker) te gaan vibreren. De eieren die werden blootgesteld aan de ruis trilden niet. Het derde ei, dat de alarmroep niet direct gehoord had, leek het gedrag van het ‘gestreste’ paar over te nemen; het begon ook te trillen.

Net als de kuikens die de noodkreten direct te horen kregen, bleken ook de nestblijvers genetische veranderingen te zijn ondergaan. Die veranderingen, die onder meer het uitkomen uitstelden en de productie van stresshormonen deed toenemen, zijn typerend voor embryo’s waarbij gevaar op de loer ligt.

Het doorgeven van de aanwezigheid van dreigingen aan het nest zou kunnen helpen de overlevingskans van de vogeltjes te vergroten. Zo zorgen de stresshormonen ervoor dat de kuikens er, vers uit het ei, sneller vandoor gaan dan soortgenoten zonder die hormonen.

Bronnen: Nature Ecology & Evolution, The Guardian

Beeld: Jose Noguera; Noguera & Velando, 2019/Nature Ecology & Evolution

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK










Meer Filmpjes