Is het niet beter om twee subwoofers in je woonkamer te hebben staan voor het optimale stereogeluid? KIJK geeft antwoord.

Om een mooi stereogeluid te hebben in mijn woonkamer heb ik twee kleine luidsprekers voor de hoge tonen, en één subwoofer voor de lage tonen. Maar de lage tonen hebben toch evenzogoed een stereoweergave nodig? Wordt mijn stereogeluid niet beter als ik een tweede subwoofer aanschaf?

Lees ook:

• Waarom lijkt de maan op een foto kleiner?
• Welke dikte krijgt papier dat je vijftig keer opvouwt?

Muzikale spectrum

Inderdaad willen we graag een stereobeeld van het héle muzikale spectrum hebben, en niet alleen van de hoge tonen. Dan moeten onze oren natuurlijk wel richtingsgevoelig zijn: ze moeten kunnen horen uit welke richting het geluid komt. En dat dus voor het hele gebied: lage zowel als hoge tonen.

Hoe doen onze oren dat eigenlijk? Voor de hoge tonen maken ze gebruik van intensiteitsverschillen. Neem een toonhoogte van 3000 hertz. Bij een geluidssnelheid van 300 m/s heeft die een golflente van 10 centimeter. Dat is al kleiner dan de afmeting van ons hoofd. Voor zulke en nog hogere tonen vormt ons hoofd een obstakel; het creëert als het ware een geluidsschaduw. Geluid dat van opzij komt, wordt dus door het ene oor harder waargenomen dan door het andere. Zo weten we waar het geluid vandaan komt.

Eén of twee subwoofers?

Voor de lage tonen werkt dat niet: met hun grote golflengte spoelen die om ons hoofd heen. Maar geluid van opzij bereikt onze oren met een klein tijdsverschil, of faseverschil. Daarmee kunnen we ook voor lage tonen de richting vaststellen.

Alleen: dit werkt prima in de openlucht, maar vrijwel niet binnenskamers. Dat komt doordat lange golven heel efficiënt terugkaatsen vanaf muren, meubels enzovoort. Ze blijven dus lang rondzingen voordat ze zijn uitgedempt. Daardoor weten onze oren niet waar ze oorspronkelijk vandaan komen. Dus is één subwoofer eigenlijk genoeg. Als je last van geld hebt, kun je er natuurlijk nóg eentje kopen.

Deze vraag kon je vinden in KIJK 1/2021.

Ook een vraag voor de rubriek ‘KIJK Antwoordt’? Mail hem naar [email protected]. 

Tekst: Jo Hermans

Beeld: iStock/Getty Images

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!