Laboratoriummuizen zijn misschien slimmer dan we denken

Babette Weller

30 April 2024 12:00

Laboratoriummuizen

Wetenschappers vermoeden dat laboratoriummuizen soms bewust foutjes maken tijdens experimenten, omdat ze veel meer denk- en leervermogen hebben dan wij weten.

Dankzij hun fysiologische en genetische gelijkenissen met mensen, worden muizen veel gebruikt in proefdierstudies. Wetenschappers van de John Hopkins Universiteit hebben tijdens gedragsexperimenten met muizen het vermoeden gekregen dat deze dieren een uitgebreider leervermogen hebben dan we altijd dachten. Ze zouden heel bewust weten wanneer ze een leertaak willen volbrengen. Ze schreven hun bevindingen in vakblad Current Biology.

Lees ook:

Verdachte fouten

Het onderzoeksteam begon in 2019 al met de experimenten, waarbij muizen steeds een geluid (A of B) te horen kregen, en als reactie ze een wiel moesten ronddraaien. Linksom na geluid A, rechtsom na geluid B. Draaide het wiel de juiste kant op, dan kregen de muizen water als beloning.

Ze zagen dat de muizen de leertaak steeds beter uitvoerden naarmate de proeven vorderden. Maar sommige van de proefdieren leken een eigenwijze richtingsvoorkeur te hebben, en andere draaiden het wiel soms eerst naar links, en schakelden daarna over naar rechts.

Het is niks geks dat muizen nog enkele fouten maken bij dit soort leertaken, die zijn normaliter te verwaarlozen. Maar onderzoeksleider en neurowetenschapper Kishore Kuchibhotla wilde nu uitzoeken of er misschien meer achter die ‘fouten’ zat.

Continue verkenning

Om de verdachte reacties te verklaren, liet hij de muizen nogmaals de leertaak uitvoeren, maar schrapte dit keer de beloning. Naar verwachting zouden de muizen de leertaak vergeten, en uiteindelijk steeds slechter presteren. Maar het onderzoeksteam ontdekte dat de muizen nu opeens beter het wiel draaiden dan in de proeven ervoor – toen ze wel een beloning kregen.

Kuchibhotla suggereert dat de muizen tijdens een experiment continu op verkenning gaan om kennis op te doen. Mensen gebruiken verbale communicatie om elkaar en bepaalde opdrachten te begrijpen. Maar dieren kunnen dat niet en moeten dat zelf uitzoeken, door te verkennen dus.

De muizen hebben na een tijdje de leertaak door, verliezen wat interesse en gaan dan door met het verder verkennen van de omgeving: misschien is er meer in de proef te vinden. Het gedrag kun je vergelijken met dat van baby’s, die zijn ook verkennend ingesteld en proberen van alles uit.

Neurologische tests

“Het is misschien wat overdreven om te stellen dat dieren hypotheses maken, maar we denken dat muizen hier toch enigszins een verwachting opstellen en die testen. En dat verruimt vervolgens hun denk- en leervermogen”, vertelt Kuchibhotla in een persbericht.

Bij de laatste tests hadden de muizen vermoedelijk door dat ze geen beloning meer kregen, en verbeterden daarom hun gedrag weer. “Alsof het dier zegt: ‘Hé, ik verwachtte een beloning, maar dat was niet zo, dus laat me bewijzen dat ik de kennis hebt, en kijken of het klopt’”, zegt Kuchibhotla.

Kuchibhotla wil met zijn team in komend onderzoek neurologische tests uitvoeren om de hersenactiviteit van laboratoriummuizen te volgen. Het vermoeden dat muizen een veel groter denk- en leervermogen hebben dan wij weten, en dat tijdens experimenten strategisch toepassen, zou een grote impact kunnen hebben op proefdierstudies.

Bronnen: Current Biology, John Hopkins University, Popular Sience

Beeld: unnoL/iStock/Getty Images

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 










Meer Science