Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!
Onderzoekers vinden bewijs dat dinosauriërs niet in het zuiden van onze planeet zijn ontstaan, maar rond de droge, hete evenaar.
Dankzij nieuwe opgravingen en verbeterde modellen komen we steeds meer te weten over dinosauriërs. Maar één vraag blijft voer voor discussie: waar begon hun evolutie? Tot nu toe gingen veel paleontologen ervan uit dat de dinosauriërs ontstonden richting het zuiden van onze planeet, waar de weersomstandigheden gunstig waren. Een groep onderzoekers levert nu bewijs voor een heel andere locatie: de droge en hete gebieden rond de evenaar.
Lees ook:
- Welke dinosauriërs zijn er in Nederland gevonden?
- Noordpoolgebied huisde dinosauriërs, mogelijk het hele jaar
Ongeschikt
Dinosauriërs evolueerden tijdens het trias, een periode van 252 tot 201 miljoen jaar geleden. Lange tijd gingen paleontologen ervan uit dat de oorsprong van de dinosauriërs lag in het zuiden van Pangea, het supercontinent dat toentertijd de aarde bekleedde. De oudste dinosauriërfossielen die we tot nu toe hebben gevonden, van zo’n 230 miljoen jaar oud, komen namelijk uit Argentinië en Zimbabwe. Beide landen lagen in het zuidelijke deel van Pangea.
Het zuiden had destijds een relatief mild klimaat. Volgens wetenschappers zorgde dit voor gunstige omstandigheden voor de dieren om zich te ontwikkelen, voordat ze naar meer uitdagendere gebieden trokken. De regio rond de evenaar, met zijn extreme droogte en hitte, leek juist ongeschikt voor hun overleving.

In de meerderheid
Om dit te testen, bouwden onderzoeker Joel Heath en zijn collega’s van University College London evolutionaire computermodellen. Hiermee simuleerden ze het ontstaan van dinosauriërs door, op basis van de oudste bekende fossielen en soorten, met terugwerkende kracht de plaats van oorsprong te achterhalen. De onderzoekers maakten meerdere modellen, waarbij ze rekening hielden met mogelijke geografische barrières en onzekerheden over verwantschappen tussen soorten.
Veruit de meeste resultaten van het onderzoeksteam wezen op een oorsprong rond de evenaar. Slechts een paar van de modellen ondersteunden de theorie dat dinosauriërs in het zuiden zijn ontstaan. Dit komt niet overeen met de gevonden fossielen, maar dat is volgens Heath wel te verklaren.
Veel paleontologen hebben zich van oudsher vooral gericht op gebieden in Noord-Amerika, Europa, en het zuiden van Afrika. In Noord-Afrika en het noorden van Zuid-Amerika, gebieden die tijdens Pangea rond de evenaar lagen, is simpelweg minder gezocht naar fossielen. Daarnaast zijn ze in de buurt van de evenaar moeilijker te vinden. De gesteentelagen uit de juiste periode zijn hier namelijk vaak niet goed toegankelijk.
Ondersteuning
Er is meer bewijs opgegraven voor de theorie van Heath. Eerder deze maand lieten onderzoekers van de University of Wisconsin-Madison in Amerika weten dat ze het oudste dinosaurusfossiel uit het noorden van Pangea hadden gevonden. Deze vondst in de Amerikaanse staat Wyoming bleek 229 miljoen jaar oud te zijn.
Volgens Heath betekent dit dat de evenaar helemaal niet ontoegankelijk zou zijn geweest voor dinosauriërs. De dieren waren al vroeg aanwezig in zowel het noorden als het zuiden van Pangea. Dit suggereert dat ze de evenaar moeten hebben overgestoken, wat aangeeft dat deze regio geen onoverkomelijke barrière vormde – en mogelijk zelfs hun oorspronkelijke leefgebied was.
De bevindingen van Heath en zijn team roepen nieuwe ragen op. Hoe overleefden vroege dinosauriërs in de extreme omstandigheden van de evenaar? Via welke wegen zijn ze gemigreerd naar het noorden en zuiden van Pangea? Om deze te beantwoorden, is volgens Heath en zijn collega’s meer onderzoek in onderbelichte regio’s zoals Noord-Afrika en Zuid-Amerika essentieel.
Bronnen: Current Biology, New Scientist, University College London